بررسی کارآیی استفاده پتاسیم توسط ژنوتیپهای مختلف پنبه در دو خاک مختلف

پنبه یک گیاه مهم و استراتژیک است. این گیاه نسبت به کمبود پتاسیم حساس است. بعضی از گیاهان مثل پنبه در جذب و استفاده پتاسیم تفاوت ژنتیکی دارند. هدف از انجام این تحقیق بررسی کارآیی جذب و کارآیی استفاده پتاسیم در چند ژنوتیپ پنبه در دو خاک مختلف و معرفی ژنوتیپ برتر می باشد. به این منظور یک آزمایش گلدانی بر روی 20 ژنوتیپ مختلف پنبه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل20 ژنوتیپ پنبه و فاکتور دوم سه محیط کشت شامل شن شسته با خاک های دارای رس غالب اسمکتایت (کردکوی) و ایلایت (رحمت آباد) و شاهد (شن شسته بدون خاک) بود. گیاهان تا 40 روز رشد کردند و سپس برداشت گردیدند. مقادیر وزن ماده خشک و پتاسیم در قسمت های برگ و ساقه گیاه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های مختلف پنبه پاسخ های متفاوتی در محیط کشت های گوناگون داشتند. ژنوتیپ های سپید و N2G80 درخاک رحمت آباد، تابلادیلا در خاک کردکوی و گلستان در تیمار شاهد بیش ترین جذب پتاسیم و ژنوتیپ های خورشید درخاک رحمت آباد، ارمغان در خاک کردکوی و M16 در تیمار شاهد کم ترین جذب پتاسیم را نشان دادند. میزان جذب پتاسیم در خاک کردکوی نسبت به دو تیمار دیگر (شاهد و رحمت آباد)، به دلیل وجود کانی غالب اسمکتایت و به دنبال آن تخلیه زیاد پتاسیم، کاهش یافت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ خورشید، ارمغان و M16 با کم ترین وزن خشک و کم ترین میزان جذب پتاسیم در گروه غیر کارا و ژنوتیپ های NN2A19، N2G80، SKT133 و BC244 با بیش ترین وزن ماده خشک و جذب متوسط پتاسیم به عنوان ژنوتیپ کارا در نظر گرفته شدند. ژنوتیپ سپید با بیش ترین عملکرد ماده خشک و بیش ترین جذب پتاسیم، از نظر جذب پتاسیم کارا ولی از نظر استفاده پتاسیم در گروه غیرکارا قرار گرفت. بقیه ژنوتیپ ها با وزن ماده خشک و جذب پتاسیم متوسط در گروه با کارآیی متوسط طبقه بندی شدند.