ارزیابی تنوع گونه ای، کارکردی و ساختار جوامع علف های هرز مزارع پنبه استان گلستان

به منظور بررسی فلور و ارزیابی تنوع گونه ای، کارکردی و ساختار جوامع علف های هرز مزارع پنبه استان گلستان، جمعیت علف های هرز در شهرستان های مختلف این استان در سال زراعی 1391 مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری ها به صورت تصادفی و در ادامه به روش سیستماتیک و طبق الگوی W با استفاده از کادر 5/0× 5/0 متر مربعی انجام شد. جمعیت علف های هرز در مرحله غنچه دهی پنبه به تفکیک جنس و گونه شناسایی و شمارش گردید. در این مطالعه 38 گونه علف هرز متعلق به 16 خانواده ی گیاهی شناسایی گردید که بیشترین تعداد گونه را به ترتیب خانواده های Poaceae (10 گونه) و Amaranthaceae (4 گونه) به خود اختصاص دادند. خانواده های Poaceae، Cyperaceae و Fabaceae به ترتیب مهم ترین خانواده های گیاهی از نظر فراوانی نسبی بودند. نتایج نشان داد که 76 درصد علف های هرز موجود یک ساله و 24درصد نیز چندساله بودند. همچنین71 درصد علف های هرز گزارش شده جزو پهن برگان و 29درصد باقیمانده در گروه باریک برگان جای گرفتند. اویارسلام (Cyperus rotundus) از نظر فراوانی نسبی مهمترین علف هرز از گروه باریک برگان (جگن ها) و خارشتر (Alhagi camelorum) مهمترین علف هرز از گروه پهن برگان در مزارع پنبه استان بود. بیشترین تعداد گونه در شهرستان های علی آباد و آق قلا (هرکدام 16 گونه) و کمترین آن در شهرستان کردکوی (8 گونه) مشاهده گردید. در بین شهرستان های مورد مطالعه علی آباد و آق قلا، علی آباد و گالیکش، علی آباد و بندرگز به ترتیب با 63، 62 و 62 درصد دارای بیشترین درجه تشابه گونه ای علف های هرز و کردکوی و آق قلا با 8 درصد دارای کمترین درجه تشابه بودند. بیشترین شاخص تنوع شانون در گالیکش (13/2) و کمترین آن در کردکوی (57/1) مشاهده شد. بیشترین شاخص تنوع سیمپسون متعلق به بندرگز و بندرترکمن (29/0) و کمترین آن متعلق به گالیکش (15/0) بود.