نقد و بررسی دلالت روایت «ضعوا هذه الآیات...» بر نزول گسسته ی سوره های قرآن

طبق روایتی در منابع عامه، عثمان در حاشیه ی پاسخ به سوال اعتراضی ابن عباس درباره ی دلیل حذف بسم الله از ابتدای سوره ی توبه و اتصال آن به انفال، تاکید می کند که جایگاه تمامی آیات-جز دو سوره ی توبه و انفال- توسط پیامبر(ص) تعیین شده است. برخی معاصران با تکیه بر این توصیف عثمان، قائل به چینش آیات برخلاف سیر طبیعی نزولشان یا به عبارتی نزول گسسته ی سوره های قرآن شده اند. در حالی که تامل در اسناد چندگانه ی این روایت نشانگر ضعف چشمگیر همه ی آنها به سبب وجود حلقه های مشترک راویان، مجهول بودن یکی از روات اصلی (یزید فارسی) و در نهایت تفرد عثمان در نقل این سنت وحیانی است. از دیگر سو، متن روایت نیز به سبب وجود نسخ مختلف دچار اضطراب بوده و حتی در برخی نسخ موضوع روایت به کلی تغییر یافته و هیچ گونه دلالتی بر کیفیت نزول سوره ها ندارد. در مقابل، روایت صحیح السندی در منابع فریقین مبنی بر نزول بسمله در ابتدای سوره ها و اختصاص تمامی آیات میان دو بسمله به یک سوره نقل شده که بر نزول پیوسته ی سوره ها و چینش آیات برحسب سیر طبیعی نزولشان در سور دلالت داشته و بیش از پیش دلالت روایت عثمان بر نزول گسسته ی سوره ها را مخدوش ساخته است.