تاثیر آموزش فرآیند پرستاری بر تفکر انتقادی دانشجویان

همراه با تکامل تدریجی چشم انداز پرستاری، تقاضای رو به رشد برای توسعه توانایی های تفکر انتقادی و استدلال بالینی برای حل مشکلات و مراقبت از مددجو ایجاد شده است، که مدرسین بالینی از طریق تغییر در رویکرد آموزش بالینی در اجرای مناسب فرآیند پرستاری می توانند به آن پاسخ گویند. هدف این مطالعه تعیین تاثیر آموزش فرآیند پرستاری بر تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری بود.
این مطالعه نوعی ارزشیابی آموزشی به شیوه نیمه تجربی است که پس از برگزاری کارگاه هم اندیشی فرایند پرستاری برای اعضاء هیئت علمی دانشکده پرستاری مامایی شهید بهشتی رشت روی 20 دانشجوی پرستاری تحت نظارت 3 مربی داوطلب به روش در دسترس در سال 1393 انجام شد. دانشجویان شرکت کننده فرآیند پرستاری را براساس فرم بررسی وضعیت سلامت و روش آموخته شده در دروس تئوری در بیمار طراحی نمودند. سپس فرآیند پرستاری از مرحله بررسی تا ارزشیابی، در بخش توسط مربیان بالینی به دانشجویان براساس محتوای «کارگاه فرآیند پرستاری» در یک جلسه کارآموزی، آموزش داده شد و مجددا از دانشجویان خواسته شد تا فرآیند پرستاری را براساس آموزش و فرم بررسی وضعیت سلامت جدید برای همان بیماران قبلی تکمیل نمایند. وضعیت تفکر انتقادی دانشجویان نیز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا(در پنج بعد ارزشیابی، تجزیه و تحلیل، استنباط، استدلال استقرایی و استدلال قیاسی) قبل و بعد از آموزش(روز اول و آخر کارآموزی) بررسی شد. در پایان کار تکالیف دانشجویان جمع آوری گردید و با چک لیست فرآیند پرستاری ارزیابی شد و اطلاعات بوسیله نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون ویلکاکسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
مقایسه ابعاد تفکر انتقادی قبل و بعد از آموزش نشان داد که دانشجویان در تمامی ابعاد تفکر انتقادی(ابعاد ارزشیابی )00/04 (P=، استنباط )0/004 (P=، استدلال قیاسی )0/04 (P=، استدلال استقرایی )0/005 (P=و نمره کل تفکر انتقادی )0/01 (P=) بجز نمره تحلیل بهبود معنی دار آماری را قبل و بعد از آموزش نشان دادند و همچنین در فرآیند پرستاری نیز نمره حیطه بررسی و شناخت قبل و بعد از آموزش تفاوت معنی دار آماری را نشان داد (0/01 .(P=
نتایج نشان داد که آموزش فرایند پرستاری روی تفکر انتقادی و نحوه بکارگیری فرآیند پرستاری در بالین تاثیر گذار بوده است. یکی از برون دادهای مهم اجرای فرایند پرستاری، ایجاد تغییر در تفکر تحلیلی دانشجویان در آموزش بالینی است. نحوه اجرا و تمرکز تیم آموزش بالینی می تواند بر اجرای درست آن نقش بسزایی داشته باشد.