بررسی عوامل موثر بر حذف در گاوهای شیری هلشتاین شمال غرب ایران

در این مطالعه میزان و علل حذف گاو شیری نژاد هلشتاین و تاثیر عوامل مختلف بر حذف دام در 9 واحد صنعتی پرورش گاو شیری شمال غرب ایران بین سال های 1387 تا 1392 بررسی شد. تاثیر عوامل مختلف بر حذف دام با استفاده از رویه GLIMMIX نرم افزار SAS 9.2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از تعداد 5404 راس گاو شیری حذف شده در این دوره ی پنج ساله 8/24 درصد مربوط به حذف اختیاری و 2/75 درصد حذف ها اجباری بود. در بین حیواناتی که با حذف اجباری از گله حذف شده اند ناباروری و مشکلات زایمان و ناهنجاری های متابولیکی با 7/17 و 8/16 درصد بیشترین حذف را به خود اختصاص دادند. میزان حذف اختیاری در گوساله های ماده و تلیسه های قبل از زایش، به شدت بالا (55/60 درصد) و بعد از زایش، به شدت پایین (06/5) بود. تقریبا 49/25 درصد حذفی های بعد از زایش در 50 روز اول اتفاق می افتد که بیشتر اجباری است. نتایج مربوط به آنالیز عوامل موثر بر حذف نشان داد که نحوه زایش (سقط، مرده زایی و طبیعی)، درجه سخت زایی، روزهای باز، دوره زایش، طول دوره خشکی و فصل زایش (05/0p<) تاثیر معنی داری داشتند. دام هایی که در گروه های آسان زایی، تعداد روزهای باز کم و طول دوره خشکی متوسط (41 تا 70 روز) قرار داشتند، کمترین میزان حذف را نشان دادند. نتایج نشان می دهد که فراوانی بالای حذف اجباری در گله ها می تواند باعث کاهش ماندگاری، شدت انتخاب و ایجاد هزینه سنگین برای صنعت گاو شیری می شود.