مسیر یابی رخداد گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غرب ایران (سپتامبر 2008)

یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی سال های اخیر در منطقه خاورمیانه و ایران، رخداد گرد و غبار می باشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روش هایی که از سرعت و دقت بیش تر و هزینه کم تری برخوردار باشند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این تحقیق نقش تاوایی نسبی در شکل گیری رخداد گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غرب کشور بررسی می گردد. به علاوه شاخص اختلاف دمای درخشندگی معرفی شده، بارزسازی گرد و غبار بر اساس خصوصیات مربوط به دمای درخشندگی در محدوده مادون قرمز حراراتی سنجنده مادیس ارائه و آستانه های دمایی به منظور تفکیک این رخداد از اراضی بیابان، ابرها و نیز گرد و غبار موجود بر روی دریا تعیین می گردد. به منظور ردیابی مسیر ذرات گرد و غبار مدل لاگرانژی HYSPLIT به کار گرفته شده است. پس از بارزسازی و مسیر یابی پس گرد ذرات گرد و غبار، مناطق بیابانی عراق به عنوان کانون های شکل گیری گرد و غبار مورد مطالعه شناسایی شدند. به منظور اعتبارسنجی، بین دید افقی ایستگاه های هم دیدی موجود در منطقه و اختلاف دمای درخشندگی باندهای 31 و 32 سنجنده مادیس همبستگی قوی با ضریب 826/0 به دست آمد. هم چنین در ارتباط با اختلاف دمای درخشندگی و MODIS AOT در محدوده 550 نانومتر مقدار ضریب همبستگی 749/0 محاسبه گردید. نتایج ناشی از مطالعه هم زمان بارزسازی گرد و غبار با استفاده از داده های ماهواره ای، بررسی دینامیکی و مدل سازی عددی به منظور تعیین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری و ردیابی مسیر ذرات گرد و غبار و اعتبارسنجی آن با استفاده از داده های ایستگاه های هم دیدی و سنجش آلودگی هوا حاکی از توانایی این رهیافت به منظور پیش بینی و پیش آگاهی رخداد گرد و غبار در منطقه می باشد.