تاثیر آموزش بازخورد محور (Teach-Back) بر تبعیت از رژیم درمانی بیماران دیالیزی مبتلابه مرحله انتهایی نارسایی کلیه مراجعه کننده به بیمارستان سینا در سال 1395

عدم تبعیت از رژیم درمانی به عنوان یک مشکل مهم در بیماران همودیالیزی شناخته شده است. استفاده از روش های آموزشی مناسب که با برقراری ارتباط بین فردی، سعی در رفع نیازهای آموزشی بیمار داشته باشد، می تواند در این زمینه کمک کننده باشد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر آموزش به روش بازخورد محور بر تبعیت از رژیم درمانی بیماران مبتلابه مرحله انتهایی نارسایی کلیه می باشد.
در این کار آزمایی بالینی تصادفی سازی شده، 90 بیمار مبتلابه مرحله انتهایی نارسایی کلیه و تحت درمان با همودیالیز که در سال 1395 به بیمارستان سینای تهران مراجعه کرده بودند، به دو گروه تقسیم شدند. در گروه مداخله، علاوه بر آموزش های روتین، در چهار حیطه همودیالیز، درمان دارویی، مصرف مایعات و رژیم غذایی، آموزش به روش بازخورد محور به مدت 45 دقیقه داده شد. در گروه شاهد تنها آموزش های روتین انجام شد. تبعیت از درمان، با استفاده از پرسشنامه تبعیت از درمان در بیماران مرحله انتهایی نارسایی کلیه (ESRD-AQ) در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون (7 روز بعد از مداخله) و پیگیری (30 روز بعد از مداخله) ارزیابی شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نسخه 21 نرم افزار SPSS و آزمون های آماری کای اسکوئر، آزمون دقیق فیشر، تی مستقل، تحلیل واریانس مکرر، بنفرونی و تحلیل کوواریانس برای تحلیل داده ها استفاده شد سطح معناداری 05/0 در نظر گرفته شد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین نمرات تبعیت از درمان گروه مداخله در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری به طور معناداری بالاتر از گروه شاهد بود (001/0 = P) به طوری که به ترتیب 8/28% و 1/22% از تغییرات تبعیت از درمان در پس آزمون و پیگیری، ناشی از مداخله بود.
مطالعه حاضر نشان داد که آموزش به روش بازخورد محور می تواند منجر به تبعیت از درمان در چهار حیطه همودیالیز، درمان دارویی، محدودیت مصرف مایعات و رژیم غذایی در بیماران همودیالیزی شود.