تتعیین شاخص مخاطره سلامت تجمع عناصر آرسنیک، آلومینیم، روی و مس در گیاهان دارویی بادرنجبویه و گل گاو زبان مصرفی شهر همدان

گیاهان دارویی هم به ‏لحاظ درمان و هم پیش گیری از بیماری ها از ارزش و اهمیت خاصی در تامین بهداشت و سلامتی جوامع بر‏خوردارند. در سالیان اخیر، به‏علت عوارض سوء ناشی از مصرف دارو‏های شیمیایی و آثار جنبی آن، گرایش به‏ گیاهان دارویی افزایش یافته است، ولی با توجه به احتمال وجود بعضی عناصر سمی در آن‏ها، این پژوهش با هدف تعیین مخاطره سلامت مصرف گیاهان دارویی مصرفی شهر همدان بر اساس پتانسیل خطر عناصر آرسنیک، آلومینیم، روی و مس در سال 1394 انجام یافت.
پس از تهیه چهار نمونه از هر کدام از گونه های بادرنجبویه و گل‏گاو‏زبان و آماده‏سازی آن‏ها به روش هضم اسیدی در آزمایشگاه، غلظت تجمع‏یافته عناصر در دستگاه پلاسمای جفت شده القایی در سه تکرار خوانده شد. پردازش آماری نتایج نیز با نرم‏افزار SPSS انجام یافت.
یافته ها: بیشینه میانگین غلظت عناصر آرسنیک، آلومینیم، روی و مس بر حسب میلی‏گرم در کیلوگرم برابر با 07/0±175/0، 50/5±93/13، 18/0±34/0 و 08/0±25/0 و مربوط به نمونه های بادرنجبویه بود. همچنین، میانگین غلظت آلومینیم در نمونه های بادرنجبویه بیش‏ از رهنمود‏ WHO بود. از طرفی، شاخص مخاطره سلامت در همه عناصر در نمونه های بادرنجبویه و گل‏گاوزبان کوچک‏تر از 1 و بیان گر عدم بروز مخاطره برای مصرف کنندگان بود.
نتیجه گیری: مصرف کنترل شده گیاهان دارویی اثر سوء بهداشتی بر سلامت مصرف‏کنندگان ندارد، ولی با توجه به افزایش استفاده از نهاده های کشاورزی، لجن فاضلاب، پساب تصفیه‏خانه ها و جزآن توسط کشاورزان، نسبت به پایش دوره‏ای و منظم مواد غذایی از نظر غلظت باقی‏مانده یا تجمع‏یافته آلاینده های شیمیایی به‏ منظور حفظ امنیت غذایی توصیه می‏شود.