تغییر موقعیت کانتینر خالی تحت شرایط عدم قطعیت با رویکرد ترکیبی بهینه سازی استوار و مدیریت ریسک (مورد مطالعاتی: شبکه بنادر دریایی ایران)

با ورود کانتینر به عرصه حمل و نقل کالا، این حوزه دچار تحول عظیمی شده است. اما تا به امروز همچنان مشکل عدم توازن بین ورودی و خروجی کانتینر به بنادر پا بر جاست. این ناهماهنگی بین واردات و صادرات کالا، معضلی به نام کانتینر خالی را به وجود آورده است. در این مقاله نظر به چالش های تئوریک و کاربردی مساله مذکور، به بررسی تغییر موقعیت کانتینر خالی در شرایط قطعی و غیرقطعی بودن برخی از پارامترهای مساله، پرداخته شده است. در ابتدا مدل جدید برنامهریزی دو هدفه تغییر موقعیت کانتینر خالی در شرایط قطعی برای اولین بار در ادبیات موضوع، ارائه شده است. در گام بعدی از رویکرد ترکیبی بهینهسازی استوار و مدیریت ریسک به منظور کاهش اثرات نوسانات پارامترهای غیرقطعی تحت سناریوهای مختلف در دنیای واقعی استفاده شده است. مدل استوار تغییر موقعیت کانتینر خالی با در نظر گرفتن عدمقطعیت برخی از پارامترهای مساله، شامل تقاضا، عرضه، ظرفیت تخلیه و بارگیری، تحت سه سناریو مختلف، که سناریوهای محتمل با استفاده از روش مدیریت ریسک تعیین شده اند، ارائه شده است. به منظور ارزیابی و اعتبارسنجی هر دو مدل ارائه شده، از مجموعه داده های مربوط به شبکه بنادر دریایی ایران استفاده شده است. نتایج محاسباتی حاصله نشاندهنده عملکرد مناسب مدل قطعی پیشنهادی و همچنین کارایی مدل استوار پیشنهادی در شرایط غیرقطعی و اهمیت استفاده از رویکرد بهینهسازی استوار در ایجاد برنامه های استوار تغییر موقعیت کانتینر خالی در شرایط عدمقطعیت است.