بررسی توان برخی جدایه های باکتری در حل فسفات و تعیین چگونگی پخش فسفر حل شده در دو بخش محلول و زیتوده میکروبی

باکتری های حل کننده فسفر با استفاده از سازوکارهایی به حل فسفات معدنی کمک و بخشی از فسفر محلول را در زیتوده خود جذب و بخش دیگر را در فاز محلول رها می کنند.
مواد و روش‏‏ها: در پژوهش حاضر، توانایی حل فسفات 24 جدایه باکتری از جنس های ازتوباکتر، سودوموناس، ریزوبیوم، بیجرینکیا، کلبسیلا، اگروباکتریوم، اسفینگوموناس، میکروباکتریوم، اکروموباکتر و سیتروباکتر با بهره گیری از دو کانی تری کلسیم فسفات و سنگ فسفات در کشتگاه اسپربر مایع بررسی شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار انجام و سپس فسفر روشناور، فسفر زیتوده میکروبی و همه فسفر رهاشده از کانی ها اندازه گیری شدند.
یافته ها نشان دادند که جدایه ها توانایی بیشتری برای انحلال فسفر از تری کلسیم فسفات در مقایسه با سنگ فسفات دارند. با کاهش اسیدیته، میزان فسفر حل شده افزایش (**775/0- r=) یافت و افزایش انحلال فسفر با افزایش رسانایی الکتریکی (**789/0r=) همراه بود. بیشترین میزان فسفر در بخش روشناور در کشت جنس های سودوموناس، ازتوباکتر و اگروباکتریوم دیده شد و بیشترین میزان فسفر زیتوده میکروبی را جدایه های اگروباکتریوم و سیتروباکتر داشتند. به هر حال، همه فسفر رهاشده از کانی ها (فسفر روشناور و زیتوده) در کشت اگروباکتریوم و سیتروباکتر (به ترتیب 4/527 و 8/460 میلی گرم بر لیتر) بیشتر بود. بیشترین درصد جذب زیستی (فسفر زیتوده به فسفر افزوده شده در کشتگاه) به ترتیب در کشت جدایه های Klebsiella sp. 4A-1 (44/44 درصد) و Agrobacterium sp. 22SP-1 (33/42 درصد) و بیشترین نسبت فسفر روشناور به فسفر زیتوده در کشت جدایه Pseudomonas sp. 35SP-2 و 47A1-3 Klebsiella sp. به ترتیب با اندازه های 13/3 و 91/2 در کشتگاه دارای تری کلسیم فسفات به دست آمد.
بحث و نتیجه گیری: در بیشتر پژوهش ها، بخش فسفر رهاشده بررسی و از فسفر زیتوده باکتری چشم پوشی می شود؛ فسفر زیتوده باکتری دوباره کانی می شود و در دسترس قرار می گیرد. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که بیشتر فسفر در زیتوده میکروبی قرار دارد.