بررسی روند شکل گیری و گسترش رشته شیعه شناسی در ایران

بیش از یک دهه از تصویب و تاسیس رشته دانشگاهی شیعه شناسی در ایران می گذرد. رشته ای که رویکرد اصلی خود را رویکردی اجتماعی معرفی کرده و در زمان نسبتا کوتاهی، به خوبی توانسته خود را به جامعه علمی کشور بشناساند و به همین جهت، مراکز و موسسات دانشگاهی فراوانی این رشته را تاسیس نمودند. اما سوال اصلی این است که چرا به رغم تعریف اولیه رویکرد اجتماعی و نیز معرفی مناسب آن به فضای دانشگاهی کشور، گرایش جامعه شناسی این رشته عملا توسعه جدی نیافته است؟ در بخش اول مقاله، معرفی اجمالی این رشته و سپس گزارشی از وضعیت آن در دانشگاه های ایران آمده است. در بخش دوم نیز تلاش شده به سوال فوق پاسخ داده شود. تحلیل ها نشان از آن دارد که دیدگاه حوزویان درباره علوم ناظر به واقع به طور عام و درباره جامعه شناسی به طور خاص، آن است که این علوم از علوم حوزوی نبوده و از «احصائیات» به شمار می آید که از درجه اول اهمیت برخوردار نیستد. دانشگاهیان نیز مجموعه شیعه شناسی را از وظایف حوزویان به شمار آورده، و از ورود در این عرصه چالش برانگیز اجتناب کرده اند. در نگارش بخش اول این مقاله، از روش مصاحبه استفاده شده و بخش دوم آن نیز با روش تحلیلی به نگارش درآمده است.