مدل های غالبیت تنوع به عنوان شاخصی از آشفتگی در جنگل های بلوط غرب ایران (Quercus brantii Lindl.)

ترکیب و تنوع گونه ای جوامع گیاهی در طول زمان با تغییر شرایط محیطی در اثر آشفتگی های انسانی یا طبیعی، تغییر می کند. بنابراین اندازه گیری تنوع گونه ای می تواند در تجزیه و تحلیل آشفتگی و مدیریت بوم سازگان مفید باشد. لذا در این تحقیق تاثیر عوامل آشفتگی شامل «چرای دام» و «آتش سوزی» بر پوشش گیاهی جنگل های دانه زاد بلوط پارک دالاب، در استان ایلام، در مقایسه با مناطق کمتر دست خورده، بررسی گردید. اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی، خاک و سایر متغیرهای محیطی در آشفتگی های مختلف در قالب 77 قطعه نمونه مستطیلی شکل به مساحت 256 متر مربع و به صورت تصادفی برداشت شد. برای ارزیابی تنوع گونه ای از مدل های غالبیت تنوع استفاده گردید. نتایج رسته بندی تحلیل تطبیقی متعارفی نشان داد که طبقات آشفتگی «چرای دام» و «آتش سوزی» در کنار عوامل خاکی و توپوگرافی به عنوان تاثیر گذارترین عوامل بر ترکیب گیاهی شناخته شدند. نتایج حاصل از الگوهای فراوانی گونه های گیاهی نشان داد که طبقات آشفتگی چرای بی رویه دام در ابتدا با مدل هندسی تطابق یافته است به طوری که یک حرکت از این مدل به سمت لوگ نرمال مشاهده می شود و این فرض را که جوامع تحت تاثیر آشفتگی، یک تغییر از وضعیتی با تخریب کمتر به سوی شرایطی با تخریب بیشتر که تحت تاثیر آشفتگی های شدید طبیعی و انسانی به وجود آمده را حمایت می کند. تطابق طبقه آشفتگی آتش سوزی با سری لگاریتمی نیز بیان کننده نابالغ بودن این جوامع است که این موضوع با توجه به شروع توالی ثانویه در این قسمت، منطقی بوده و این فرضیه را تایید می نماید. در صورتی که رویشگاه فاقد آشفتگی فقط با مدل لوگ نرمال تطابق داشت. این مدل نشانگر جوامع بالغ با غنا و تنوع گونه ای بالا می باشد.