اجماع پکن در برابر اجماع واشنگتن: تحلیل مقایسه ای در مورد ایران

در جمهوری اسلامی ایران رویکرد ها و مدل های متعدد برای توسعه مورد بحث قرار گرفته است. اتخاذ رویکرد مناسب برای توسعه، یکی از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران است. در سالهای اخیر با رشد خیره کننده اقتصاد چین توجه بسیاری از صاحب نظران حوزه توسعه به این موضوع جلب شده، که چین در حال تبدیل به الگوی جدید توسعه برای کشورهاست، که از آن به اجماع پکن یاد می شود. سوال اصلی پژوهش اینست که شباهت ها و تفاوت های اجماع واشنگتن و اجماع پکن کدامند؟ تا چه حد اجماع پکن می تواند به الگوی جدید توسعه برای کشورهای خواهان توسعه از جمله ایران تبدیل شود. بنابر فرضیه، به نظر می رسد، شباهت های دو مکتب؛ تاکید بر صادرات، تجارت آزاد و الگوی توسعه گرایی در مقولات اقتصادی و سیاسی است. تفاوت دو مکتب؛ در تاکید اجماع پکن بر دولت محوری و اقتدارگرایی در توسعه، تلفیق جغرافیای اقتصادی و سیاسی و تاکید بر اقتصاد مبتنی بر نوآوری است، که در اجماع واشنگتن نادیده گرفته شده است. توجه به برخی از مولفه های توسعه در هر دو اجماع فوق می تواند برای توسعه اقتصادی ایران کمک کننده باشد. هر چند، مرحله مهم و حیاتی برای توسعه اقتصادی درایران نه اقتباس و یا پیروی از دو مدل فوق، بلکه دست یابی به یک اجماع ملی است. دستیابی به اجماع ملی از جمله نتایج مقایسه دو اجماع فوق است که لازم است در بین نخبگان اجرایی و فکری توسعه در ایران مورد توجه قرارگیرد. چارچوب نظری موضوع، اقتصاد سیاسی دولت محور رابرت گیلپین است.