ویژگی های روان سنجی آزمون تشخیص اختلالات مصرف مواد (DUDIT) در افراد مبتلاء به سوء مصرف مواد

این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه ی فارسی آزمون تشخیص اختلالات مصرف دارو (DUDIT) در بین افراد مبتلا به سوءمصرف مواد در چند شهر ایران صورت گرفت. هم چنین نمرات DUDIT در مورد تعدادی از عوامل جمعیت شناختی مورد بررسی قرار گرفت.
پرسشنامه DUDIT به زبان فارسی ترجمه، سپس ترجمه به انگلیسی برگردانده شد و مقایسه آن با نسخه اصلی صورت گرفت. پس از اجرای مقدماتی روی 20 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. تعداد 281 آزمودنی مبتلا به سوءمصرف مواد از زندان، خوابگاه و کمپ ها به پرسشنامه پاسخ دادند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، آزمون تشخیص اختلالات مصرف دارو (DUDIT)، پرسشنامه شدت اعتیاد (SDS) و پرسشنامه وابستگی لیدز (LDQ) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی تاییدی، ضریب آلفای کرونباخ، ضریب دونیمه کردن گاتمن و روایی هم گرا استفاده شد.
یافته ها از ساختار تک عاملی DUDIT حمایت کرد. آلفای کرونباخ و آزمون دونیمه کردن گاتمن به ترتیب 81/0 و 68/0 به دست آمد. بررسی روایی هم گرا از طریق محاسبه ضریب هم بستگی مقیاس DUDIT با مقیاس های LDQ و SDS به ترتیب 61/0 و 46/0 بود. سابقه ی مصرف در خانواده، سکونت در کمپ، مصرف هم زمان چند ماده و استفاده از چند روش مصرف به طور هم زمان بیش ترین نمره را در DUDIT حاصل نمودند.
نتیجه گیری: نسخه فارسی DUDIT از ویژگی های روان سنجی مناسبی در بین جمعیت مورد پژوهش مبتلا به سوءمصرف مواد برخوردار است. توجه به عوامل جمعیت شناختی موثر بر افزایش اختلالات مصرف مواد، در برنامه ریزی های پیش گیری و درمان، لازم است.