مطالعه برخی ویژگی های اکولوژیک بر جوانه زنی و رشد کنگر ابلق (Silybum marianum (L.) Gaertn)

به منظور شناخت ویژگی های اکولوژیک برخی خصوصیاتجوانه‏زنی و سبز شدن بذور کنگر ابلق که از گیاهان هرز خسارتزا در محصولات زمستانه به شمار می رود، آزمایشات جوانه زنی در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. اثر دما بر جوانه زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسان دمایی 5/15، 10/20، 15/25، 15/30و 20/35 درجه سانتی گراد شب/روز، اثر شوری با استفاده از محلول های صفر، 10، 20، 40، 80، 160 و 320 میلی مولار کلرور سدیم و اثر اسیدیته با استفاده از محلول های بافر با اسیدیته تنظیم شده 5 تا 9 به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. برای مطالعه ی اثر عمق دفن بذر روی سبزشدن گیاهچه، بذور گیاه در اعماق صفر، 1، 2، 4 و 8 سانتی متر دفن شدند. نتایج نشان داد بالاترین و پایین ترین درصد جوانه‏زنی تحت تاثیر دماهای مختلف به ترتیب در تیمار دمایی20/35 (شب/ روز) با 5/98 درصد و 5/15 (شب/ روز) با 38 درصد جوانه زنی مشاهده شد. همچنین، با افزایش میزان شوری از صفر به 80 و 320 میلی مولار درصد جوانه زنی بذور به ترتیب با 42 و 90 درصد کاهش همراه بود. بذور کنگر ابلق در عمق صفر و 1 سانتی متر به ترتیب دارای 35/93 و 37/89 درصد سبز شدن بودند که با افزایش عمق دفن بذور به 8 سانتی متر، درصد سبز شدن نسبت به سطح صفر سانتی متر با 60 درصد کاهش همراه بود. تیمار اسیدیته بر جوانه زنی این گیاه در سطح یک درصد اثر معنی-داری داشت. کمترین (30 درصد) و بیشترین (5/96 درصد) درصد جوانه زنی به ترتیب در اسیدیته 5 و در 8 مشاهده شد. به‏طور‏کلی، نتایج نشان داد که دماهای پایین، سطوح بالای تنش شوری، اسیدیته کمتر و بیشتر از حد خنثی و دفن بذر در سطح خاک و همچنین عمق بیش از 4 سانتی متر برای رشد علف هرز کنگر ابلق محدود کننده می باشد که این اطلاعات می تواند در کنترل بوم سازگار این علف هرز مفید باشد.