اثر آتش سوزی بر ترسیب کربن خاک و زیتوده گیاهی در مراتع نیمه استپی زاگرس مرکزی

اکوسیستم های مرتعی حدود نیمی از خشکی های زمین را شامل شده و حاوی بیش از یک سوم ذخایر کربن موجود در خشکی های جهان می باشند. بنابراین، مراتع نقش مهم و پتانسیل بالایی جهت ترسیب کربن دارا می باشند. یکی از آشفتگی های مهم در مراتع، آتش سوزی است، که می تواند نقش مهمی در چرخه کربن جهانی داشته باشد. در این مطالعه اثر آتش سوزی بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده گیاهی و همچنین سهم هر بخش از ترسیب کربن کل در مراتع زاگرس مرکزی ارزیابی شد. بدین منظور در شهرستان بویین و میاندشت استان اصفهان، سه سایت مرتعی (به عنوان تکرار) با آتش سوزی یکساله انتخاب شد و با منطقه مجاور آن مقایسه گردید. مقادیر کربن در زیتوده هوایی، زیرزمینی، لاشبرگ و خاک (عمق 15-0 و 30-15 سانتی متری) این دو منطقه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین کل ترسیب کربن در منطقه شاهد 4/39 تن در هکتار و در منطقه آتش سوزی 9/30 تن در هکتار بود. نتایج مربوط به سهم هر بخش از کل کربن ترسیب شده نیز نشان داد که بیش از 90 درصد از کل ترسیب کربن را کربن آلی خاک تشکیل می دهد. به طور کلی می توان چنین نتیجه گیری کرد که آتش سوزی در این مراتع باعث هدررفت کربن ترسیب شده در حدود 5/8 تن در هکتار شده که سهم خاک از این کاهش، 1/5 تن در هکتار و مجموع زیتوده گیاهی 4/3 تن در هکتار است. بنابراین، با مدیریت آتش سوزی در این مناطق، می توان نقش مهمی در حفظ کربن ترسیب شده در زیتوده گیاهی و خاک ایفا نمود.