جایگاه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جزیره کیش در تحولات تاریخی حوزه خلیج فارس

نام کیش نامی کهن است و شهر کیش در بین النهرین باستان و دوران تمدن سومر یکی از بزرگ ترین مراکز تمدنی جهان باستان به شمار می رفته است. این جزیره در طول تاریخ طولانی و پرفراز و نشیب ایران همواره از جهات متعدد سیاسی و اقتصادی موردتوجه حکومت های مناطق جنوب ایران، قدرت های استعماری اروپایی حاکم بر خلیج فارس در طول سده های اخیر و مردمان محلی سواحل خلیج فارس قرار داشته است. جزیره کیش از قرون میانه هجری و دوره حاکمیت بنی قیصر یا ملوک کیش در اثر سیاست های حکام بنی قیصر به تدریج جای بندر سیراف را گرفت و به صورت مرکز تجارت منطقه ای خلیج فارس درآمد. بعد از سقوط ملوک بنی قیصر، کیش تحت قدرت ملوک هرمز قرار گرفت و پس از پایان عمر ملوک هرمز، حاکمیت این جزیره تا ظهور صفویان در میان حکومت های محلی مختلف قرون بعد دست به دست می شد. با فرا رسیدن دوران ظهور صفویان و حضور استعمارگران اروپایی در خلیج فارس، جزیره کیش هم با تحولات تاریخی تازه ای مواجه شده و موردتوجه پرتغالی ها و سپس انگلیسی ها و هلندی ها قرار گرفت. تحول اوضاع اقتصادی و اجتماعی جزیره کیش در ادوار بعد و به ویژه دوران قاجاریه و پهلوی ادامه یافت و در حال حاضر این جزیره به یکی از اصلی ترین مراکز اقتصادی و گردشگری منطقه خلیج فارس تبدیل شده است. در مقاله حاضر با یک نگاه تفصیلی سیر تحولات گوناگون جزیره کیش در ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، طبیعی و تاریخی موردبررسی و تحلیل قرار گرفته است.