توصیف و تحلیل حذف همخوان در گویش بختیاری در چارچوب واج شناسی بهینگی

فرایند حذف، ناظر بر فرایندی است که طی آن یک واحد از زنجیره گفتار کاسته می شود. حذف یک واج غالبا در آغاز، میان و یا پایان واژه روی می دهد.حذف کامل عناصر آوایی، اعم از همخوان و واکه، یکی از رایج ترین پدیده ها در زبان های دنیا است. با توجه به اهمیت این موضوع ، پژوهش حاضر با هدف تحلیل و توصیف این فرایند در گویش بختیاری منطقه جغرا فیایی ایذه به نگارش درآمده است. گردآوری داده های زبانی به روش میدانی صورت گرفته، سپس این داده ها به شیوه توصیفی- تحلیلی بررسی شده اند. بدین منظور، سی ساعت از مکالمات گروهی پانزده نفر از گویشوران بومی در گروه سنی شصت تا هفتاد سال ضبط گردید. پس از آن، داده های زبانی استخراج، دسته بندی و آوانویسی شدند. با بررسی داده ها در چارچوب نظریه بهینگی، مهم ترین محدودیت های حاکم بر صورت های بهینه، در طی عملکرد فرایند حذف در گویش بختیاری مشخص شده است. بررسی ها نشان می دهد، در طی عملکرد فرایند حذف، صورت های بهینه در گویش بختیاری با رعایت شرایط محدودیت نشان داری و دریافت کمترین جریمه از محدودیت پایایی در سطح برون داد، برگزیده شده اند و به این ترتیب در این گویش محدودیت های نشان داری که در تعیین برون داد بهینه نقش اساسی دارند، در سلسله مراتب محدودیت ها بر دیگر محدودیت ها تسلط دارند.