بررسی تبارزایی دو جدایه ی ایرانی ویروس موزاییک رگه ای گندم (Wheat streak mosaic virus) بر اساس ناحیه کد کننده ی پروتئیناز NIa-Pro

ویروس موزاییک رگه ای گندم (WSMV) Wheat streak mosaic virus از ویروس های خسارت زای غلات مربوط به خانواده Potyviridae و جنس Tritimovirus است. در این تحقیق، NIa-Pro که یکی از مهم ترین پروتئینازهای این ویروس می باشد، مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور 116 نمونه ی علائم دار گندم از مزارع خراسان شمالی، خراسان جنوبی و آذربایجان غربی جمع آوری و به منظورشناسایی اولیه، کلیه ی نمونه ها با آزمون الایزا آزمایش گردیدند و تعداد 10 نمونه در مقابل آنتی بادی اختصاصی WSMV واکنش مثبت نشان دادند. این 10 نمونه مثبت در گلخانه روی گیاه گندم تکثیر و با آغازگر اختصاصی مربوط به توالی کامل NIa-Pro در آزمون RT-PCR سنجش شده و قطعه ای به طول 732 جفت باز تکثیر گردید. سپس دو جدایه متفاوت از نظر جغرافیایی مربوط به آذربایجان غربی و خراسان شمالی، همسانه سازی و تعیین ترادف شد. در مقایسه ی ترادف های به دست آمده در این تحقیق با ترادف های موجود در ژن بانک، دو گروه تشکیل شد. جدایه های ایرانی مربوط به این مطالعه در گروه یک، زیر گروه IB و مجزا از جدایه های اروپایی و جدایه ایرانی که در تحقیقات پیشین تعیین توالی شده بود و نزدیک به جدایه آمریکایی (NC-001886)، بودند قرار گرفتند. بررسی مکان های برشی در ژن NIa-Pro نشان داد که مناطق برش، در این پروتئین حفاظت شده است، جایگزینی تعدادی اسید آمینه در مکان های حفاظت شده نظیر توالیGKSH در محل 124-121، A/T در جایگاه 154و گلوتامین با آلانین در جایگاه 208 در جدایه های ایرانی مشهود بود. تحقیق حاضر اولین بررسی جدایه های ایرانی در ناحیه ی کد کننده مذکور می باشد.