بررسی تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با برخی متغیرهای محیطی با استفاده از گونه های محافظه کار

رج بندی و طبقه بندی پوشش گیاهی بر مبنای گونه های محافظه کار می تواند از کارایی بهتری برای تحلیل روابط اکولوژیکی بین پوشش گیاهی و عامل های محیطی برخوردار باشد. پژوهش پیش رو با توجه به رویکرد فوق، به تغییرات اشکوب علفی تیپ های جنگلی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)، دارمازو (Q. infectoria Oliv.) و گلابی وحشی (Pyrus glabra Boiss.) در ارتباط با برخی متغیر های محیطی می پردازد. اشکوب درختی با استفاده از 24 قطعه نمونه 500 مترمربعی تصادفی و اشکوب علفی هر قطعه نمونه با استقرار تصادفی سه ریزقطعه نمونه چهار مترمربعی برداشت شد. در قطعات نمونه، تاج پوشش، ویژگی های فیزیوگرافی و برخی متغیرهای ادافیکی اندازه گیری شد. در ریزقطعات نمونه، غنای گونه ا ی و درصد حضور گونه های گیاهی به عنوان معیاری از وفور ثبت شد. پس از تعیین گونه های محافظه کار، پویایی اشکوب علفی با متغیرهای محیطی از طریق رج بندی (CCA، PCA وDCA) و طبقه بندی (TWINSPAN) بررسی شد. طبق نتایج رج بندی و طبقه بندی اشکوب علفی، تیپ بلوط ایرانی از نظر ترکیب گونه ای، ویژگی های ادافیکی و فیزیوگرافی اختصاصی تر و متفاوت از اشکوب علفی تیپ های بلوط دارمازو و گلابی وحشی بود. به عبارتی، جامعه علفی همراه با تیپ بلوط ایرانی با سطوح زیاد عناصر غذایی همبستگی مثبت نشان داد و مولفه های اصلی تاثیرگذار بر آن متغیرهای کربن آلی، نیتروژن، پتاسیم، ماسه، ارتفاع و رطوبت اشباع خاک در عمق سطحی بود. تیپ های جنگلی گلابی وحشی و دارمازو نیز در خاک های آهکی و سنگین مناطق کم ارتفاع با سطوح کم از نظر عناصر غذایی دیده می شد. به نظر می رسد جامعه علفی و خاک تیپ بلوط ایرانی پیرو اشکوب فوقانی کلیماکس، از نظر توالی تحول یافته تر باشد.