کمی سازی نمو برگ در ارقام مختلف گندم: II- تولید و زوال برگ در بوته در شرایط مزرعه

به منظور بررسی تولید و زوال برگ در بوته گندم، دو آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 15 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز، با عرض جغرافیایی 31 درجه و 16 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 49 درجه و 36 دقیقه شرقی و ارتفاع 151 متری از سطح دریا، در دو سال زراعی 86-1385 تا 87-1386 اجرا شد. نتایج نشان داد در مرحله اول تولید برگ، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی، 32/1 برگ به برگ های بوته اضافه شد، اما بعد از تشکیل پنج برگ در ساقه اصلی (x0) و شروع پنجه زنی در گیاه، به ازای افزایش یک برگ در ساقه اصلی تقریبا پنج برگ به برگ های بوته در مرحله دوم افزوده شد. بررسی زوال و پیری برگ ها نشان داد که مشابه وضعیت تولید دو مرحله ای برگ در بوته، پیری برگ ها نیز در دو مرحله اتفاق افتاد در مرحله اول، کسر برگ های پیر در بوته به ازای هر یک درصد افزایش در کسر برگ های پیر روی ساقه اصلی 71/0 درصد افزایش نشان داد. این افزایش تا زمانی ادامه یافت که کسر برگ های پیر در ساقه اصلی به 28/0 رسید، به عبارت دیگر زمانی که 28 درصد برگ های ساقه اصلی پیر شدند. بعد از این در مرحله دوم، هر یک واحد افزایش در کسر برگ های پیر روی ساقه اصلی باعث 16/1 واحد افزایش در میزان برگ های پیر در بوته شد. اطلاع از خصوصیات سطح برگ می تواند در اصلاح نباتات، مدیریت گیاهان زراعی و مدل های شبیه سازی رشد و نمو گیاهان زراعی مفید باشد.