بررسی عوامل موثر بر انجام رفتارهای تغذیه صحیح در زنان: مطالعه ای مبتنی بر مدل ارتقاء سلامت پندر: 1395

عادات غذایی غلط علت 20% کل سرطان ها در کشور های در حال توسعه است (1). تغذیه مناسب، عدم استعمال دخانیات و فعالیت بدنی منظم، اجزای اصلی پیشگیری از بیماری های مزمن می باشند (2)، بنابراین توجه به رعایت تغذیه صحیح، امری ضروری می باشد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر انجام رفتارهای تغذیه صحیح در زنان انجام شد.
این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1395 بر روی 365 نفر از زنان 60-18 ساله شهر بجنورد انجام گرفت. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه مدل ارتقاء سلامت انجام گرفت. داده های گردآوری شده شامل خصوصیات فردی، خودرکارآمدی درک شده، احساسات، منافع درک شده، موانع درک شده، تاثیر گذارنده های بین فردی، تاثیر گذارنده های وضعیتی، تعهد به طرح عمل و پیامدهای رفتاری بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 24) و آزمون های تی مستقل، کای دو، ضریب همبستگی، آنالیز واریانس یک طرفه، همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
رفتارهای تغذیه صحیح در زنان با عواملی نظیر تحصیلات (04/0=p)، وضعیت تاهل، (03/0=p) و میزان درآمد (0001/0>p) ارتباط معنی داری داشت، در حالی که با فاکتور وضعیت اشتغال ارتباط معنی داری نداشت (007/0=p). سازه های خودکار آمدی درک شده (01/0=p)، موانع درک شده (04/0=p) و پیامدهای رفتاری (002/0=p) با رفتارهای صحیح تغذیه در زنان ارتباط معنی داری داشتند. 282 نفر (36/77%) از افراد مورد مطالعه در زمینه برنامه هایی غذایی خودکارآمد بودند.
مطالعه حاضر کارایی مدل ارتقاء سلامت را در پیشگویی اتخاذ رفتارهای صحیح تغذیه در زنان نشان داد، از این رو این مدل می تواند به عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی استفاده شود.