شکاف های اجتماعی عراق و تاثیر های آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با محور بحران 2014

عراق، کشوری با میزان تجانس اجتماعی پایین است. تعدد گروه های قومی- مذهبی و سهم خواهی از قدرت، شکل گیری شکاف های اجتماعی چندگانه را در عراق، موجب شده که با شکل گیری گروه های تروریستی، بر سیاست خارجی کشورهای منطقه، تاثیرگذار بوده است. این مقاله سعی دارد با روش تحلیلی و محور بودن نظریه نورئالیسم تدافعی به این پرسش پاسخ گوید که شکاف های اجتماعی عراق بر سیاست خارجی ایران در عراق در ابعاد داخلی، منطقه ای و بین المللی در شرایط ظهور داعش چه تاثیری داشته است؟ همچنین این فرضیه مطرح می شود که شکاف های اجتماعی عراق در شرایط ظهور گروه های تروریستی نظیر داعش، زمینه مواجه ایران با چالش های داخلی، منطقه ای و بین المللی را فراهم کرده و وجوه امنیتی آن را افزایش داده است. یافته ها نشان می دهند که این مسئله در ابعاد داخلی سیاست خارجی، ایران را با تعمیق شکاف شیعه و سنی و نیز احتمال تجزیه عراق و مسائل قومیتی برخاسته از آن مواجه می کند؛ این مسئله در بعد منطقه ای خود ازیک طرف، ایجاد شکاف در ژئوپلیتیک شیعی و درنتیجه، شکاف در محور مقاومت را درپی دارد و ازطرفی نیز، تهدید محیط امنیتی منطقه ای را موجب می شود که واکنش ایران درراستای دفاع فعال تهاجمی را به همراه داشته است؛ در طرف سوم نیز، این مسئله به شکل گیری ائتلاف منطقه ای ضد ایران با محور بودن حمایت از داعش و سایر گروه های تروریستی منجر شده است. درنهایت در سطح بین المللی، افزایش حضور آمریکا در محیط منطقه ای ایران و راهبرد نیابتی سیاست خارجی این کشور را ضد ایران درپی داشته است.