اسلام سیاسی؛ چالشی ژئوپلیتیکی در روابط ایران و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی

از زمان شکل گیری پیمان آتلانتیک شمالی در سال 1949 تا کنون، شش مفهوم استراتژیک برای تحول در ناتو به عنوان یکی از کنشگران فعال در ژئوپلیتیک جهانی، پدید آمده است که «مشارکت فعال؛ دفاع مدرن»، سومین مفهوم استراتژیک پیمان پس از جنگ سرد است. اولین مفهوم استراتژیک ناتو پس از جنگ سرد در اجلاس رم در نوامبر 1991 منتشر و دومین، در زمان برگزاری اجلاس واشنگتن در ماه آوریل 1999، پنجاهمین سالگرد پیمان، سند رم به روز شد. سومین مفهوم نوین استراتژیک ناتو، موضوع اصلی مقاله حاضر است که نویسنده تلاش دارد با بهره بردن از چارچوب نظری سندشناسی مفهوم نوین استراتژیک ناتو، به این پرسش اصلی پاسخ دهد که رویکرد نوین ناتو برای دهه پیش رو نسبت به اسلام سیاسی چیست؟. با روش تحلیل محتوا و با استفاده از ابزار منابع کتابخانه ای، فرضیه اصلی مقاله عبارت است از این که «رویکرد ژئوپلیتیکی ناتو به امنیت در ابعاد نظامی، سیاسی و اجتماعی در قالب تفکیک «خود» و «دیگری» نمایان شده است و لذا اسلام سیاسی رشد یافته از انقلاب اسلامی ایران به عنوان چالشی ژئوپلیتیکی، رقیب ایدئولوژیک برای حاکمیت ارزش های لیبرال دموکراسی ناتو در دهه پیش رو شناسایی شده که مفهوم نوین استراتژیک ناتو سعی در مهار آن دارد». یافته های مقاله حاضر نشان داد، انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک تحول بزرگ سیاسی واجتماعی با استقرار نظام سیاسی اسلامی مبتنی بر ارزش های اصیل اسلامی و تشیع در عصر هژمونی ارزش های غربی در ژئوپلیتیک جهانی توانست اهمیت یافتن گفتمان اسلام سیاسی، احیای هویت اسلام سیاسی و قدرت یابی اسلام سیاسی در سطوح ملی و بین المللی را سبب شود تا جایی که بسیاری معتقدند ادامه تحولات رخ داده در پس از انقلاب اسلامی ایران که منجر به شروع روند تغییر در توازن هندسه جهانی قدرت شده است از جمله رشد گرایش ها به اسلام سیاسی، موج اعتراضات مردمی بر ضد ارزش های غربی، تحولات بیداری اسلامی و...، متاثر از روح انقلابی گری موجود در فرهنگ اسلام سیاسی شیعه است