تحلیل برسازی هویت ملی ایرانی بر مبنای نژاد

هویت به عنوان یک عامل معنا ساز، نه یک امر ثابت که سیال و متغیر است. مولفه های اساسی هویت در طی زمان و تحت تاثیر برخی حوادث و اندیشه ها دچار تغییر و دگرگونی می‏شوند. مولفه نژاد و تبار مشترک به عنوان یک مولفه هویت‏بخش برای ایرانیان در سده اخیر به ویژه در دوران جنگ جهانی اول و سال‏های پس ازآن، به مولفه های هویت‏بخش اضافه گردیده است. این مقاله زمینه ها و چگونگی برسازی هویت ایرانی بر اساس مولفه نژاد را با استفاده از روش تاریخی-تحلیلی و با بهره گیری از نظریه برساخت گرایی مورد بررسی قرار داده است. یافته های پژوهش بر آن است که طرح مولفه نژاد به عنوان یک عامل هویت ساز برای ایرانیان، تحت تاثیر اندیشه های نژادی اروپا، از دستاوردهای شرق‏شناسی بوده است. دوران جنگ جهانی اول به خاطر شرایط سیاسی و اجتماعی خاص ایران و ارتباط با آلمانی ها در این فرایند بسیار تاثیرگذار بوده است. با به قدرت رسیدن رضاشاه، ناسیونالیسم مبتنی بر نژاد تبدیل به ایدئولوژی دولت پهلوی گردید.