بررسی اثرات تغییر اقلیم بر سیستم های منابع آب و کشاورزی در چارچوب ارزیابی ریسک منطقه ای (مطالعه موردی:حوضه دریاچه زریبار)

پدیده تغییر اقلیم و پیش بینی اثرات آن بر کره زمین به منظور کاهش آسیب پذیری و مقابله با آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جمله موضوعات مهم در مطالعات تغییر اقلیم عدم قطعیت عمیق این پدیده و تحلیل چشم انداز آتی متغیر ها در این شرایط است. در این مطالعه تلاش گردید با استفاده از روش ارزیابی ریسک منطقه ای (RRA) به بررسی جامع شرایط حوضه های آبریز در شرایط عدم قطعیت پرداخته شود. بدین منظور حوضه دریاچه زریبار به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این راستا از مدل واسنجی شده SWAT برای شبیه سازی حوضه در شرایط تغییر اقلیم استفاده گردید. برای تحلیل اثرات تغییر اقلیم خروجی های ریز مقیاس شده سناریو های RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 از 9 مدل GCM در دوره مبنا (2005-1976) و سه دوره پیش بینی (2040-2011، 2070-2041 و 2100-2071) جهت پیش بینی اثرات تغییر اقلیم در حوضه به مدل وارد گردید. نتایج حاصل از بررسی خروجی ها نشان می دهد که مقدار میانگین سالانه دما در دوره اول 3/0، در دوره دوم 6/0 و دوره سوم 1 درجه سلسیوس افزایش خواهد یافت. همچنین میانگین سالانه بارش در منطقه در سه دوره به ترتیب 5/38، 66 و 1/87 میلی متر افزایش خواهد یافت. بررسی اثرات تغییر اقلیم بر گیرنده های خطر در حوضه زریبار در چارچوب ارزیابی ریسک منطقه ای نشان دهنده این است که عملکرد محصولات کشاورزی و تغذیه آبخوان در معرض بیشترین آسیب ناشی از این پدیده هستند. گندم دیم در میان محصولات کشت شده در منطقه بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات پیش بینی شده نشان داده است. این نتایج همگی لزوم بستر سازی های مناسب در منطقه جهت سازگاری با اثرات تغییر اقلیم را تاکید می کند.