مطالعه تنوع ژنتیکی موجود در ژنوتیپ های گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) از لحاظ برخی صفات مورفولوژیکی و زراعی

مطالعه حاضر با هدف تعیین روابط میان عملکرد بوته، اجزاء عملکرد و صفات مورفولوژیک و نیز شناخت دقیق صفات موثر بر عملکرد در 32 ژنوتیپ گلرنگ، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. صفات عملکرد بوته، وزن هزار دانه، تعداد شاخه فرعی، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، زمان گلدهی، زمان رسیدگی، ارتفاع بوته و زمان گلدهی تا رسیدگی اندازه گیری و یادداشت برداری شدند. نتایج تجزیه واریانس موید وجود تنوع از نظر کلیه صفات مورد بررسی میان تمامی ژنوتیپ های مورد مطالعه بود. ضرایب همبستگی ساده موجود میان صفات نشان داد که صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته به ترتیب با ضرایب همبستگی 85/0 و 61/0، در سطح احتمال 1 درصد رابطه مثبت و معنی داری با عملکرد بوته داشتند. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام، صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته مجموعا 60/75 درصد از تغییرات عملکرد بوته را تبیین کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که بیش ترین اثر مستقیم و مثبت مربوط به صفت وزن غوزه (104/1r=) می باشد. تعداد غوزه در بوته بیش ترین اثر غیر مستقیم (916/0r=) را بر عملکرد بوته از طریق وزن غوزه داشت. بر مبنای نتایج حاصل از مطالعه حاضر می توان اظهار نمود که با اصلاح صفات وزن غوزه و تعداد غوزه در بوته امکان دست یابی به عملکرد دانه مطلوب و قابل توجه در ژنوتیپ های گلرنگ میسر خواهد شد.