ایمنی و مسائل اخلاق زیستی در نانوبیوتکنولوژی

نانوبیوتکنولوژی حوزه ای است با رشد سریع و زمینه های متنوع که توجه بسیاری از محققین را به خود معطوف نموده است. تحقیقات بسیار زیادی در این زمینه در حال انجام است، اما مساله نگران کننده در این باره عدم توجه و رشد کافی مباحث اخلاقی و ایمنی زیستی در این حوزه است. این مطالعه با هدف شناخت جنبه های اخلاقی و ایمنی زیستی نانوبیوتکنولوژی انجام شده است.
در این مطالعه مروری برای بازیابی متون مرتبط، جستجوی اینترنتی هدفمند با استفاده از واژگان کلیدی اصلی «Nanobiotechnology» AND «Biosafety» OR «Bioethics» در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و بین المللی انجام شد.
علی رغم روند رو به رشد مطالعات اخلاقی و ایمنی زیستی نانوبیوتکنولوژی، هنوز اختلاف چشمگیری نسبت به این دست مطالعات در جوامع بین المللی مشهود است. اخیرا با تشکیل انواع سازمان ها، کمیته ها، کارگروه های مختلف گام های مفیدی در این راه برداشته شده است. همچنین دستورالعمل ها، استانداردها، پروتکل های اجرایی استاندارد و راهنماهایی از این قبیل تدوین و در دسترس عموم قرار گرفته است. نکته قابل توجه در این زمینه، به روزرسانی و تبادل اطلاعات دایمی با جوامع بین المللی است که کمک به سزایی در به حداقل رساندن خطرات احتمالی نانوبیوتکنولوژی می کند.
نتایج نشان دهنده عدم وجود کنترل و نظارت کافی بر مطالعات نانوبیوتکنولوژی است. با توجه به پیشرفت نانوبیوتکنولوژی در ایران و وجود حوزه فعالیت گسترده این علم، توجه خاص به مسائل اخلاقی و ایمنی زیستی از یکسو و بررسی جنبه های مختلف و آینده محتمل تحقیقات از سوی دیگر در این زمینه امری ضروری است.