مدل ارتباطی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت با عملکرد جنسی زنان در سنین باروری: تحلیل مسیر

انگیزه و میل جنسی همانند سایر انگیزه های بنیادین آدمی بخش جدائی ناپذیر ماهیت زیستی، روانی و اجتماعی او را تشکیل می دهد و در ارتباط با عوامل بسیاری می باشد. هدف از مطالعه حاضر آزمون مدل ارتباطی تعیین کننده اجتماعی موثر بر سلامت با عمل کرد جنسی زنان در سن باروری می باشد.
این یک مطالعه توصیفی-تحلیلی بود که بر روی 400 زن در سنین باروری، مراجعه کننده به درمانگاه های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شهر تهران، در سال 1395 انجام شد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی و چند مرحله ای بود. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه عمل کرد جنسی، پرسش نامه دموگرافیک، وضعیت اقتصادی و اجتماعی، حمایت اجتماعی درک شده، اضطراب اشپیل برگر، افسردگی بک، خشونت خانگی و رفتارهای ناسالم جمع آوری شد.
یافته ها نشان داد که میانگین نمره شاخص عمل کرد جنسی زنان (6/16±68) بود. میانگین امتیاز افسردگی (3/10±7/12) و اکثریت زنان (8/44%) از حمایت اجتماعی متوسط، 75% از اضطراب متوسط برخوردار بودند. 3/70% وضعیت اقتصادی مطلوب داشتند، 5/50% مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند. در تحلیل مسیر افسردگی به صورت مستقیم (34/0-=β)، اضطراب به صورت مستقیم (24/0-=β) و حمایت اجتماعی به صورت مستقیم (18/0=β) و غیرمستقیم (0578/0=β) بر عمل کرد جنسی موثر بودند. هم چنین وضعیت اجتماعی و اقتصادی به صورت غیرمستقیم (176/0=β) و خشونت خانگی به صورت غیرمستقیم بر عمل کرد جنسی (025/0-=β) موثر بودند. در مقایسه اثرات کل افسردگی بیش ترین اثر را بر عمل کرد جنسی نشان داد. مدل پیشنهادی در تحقیق از برازش مناسبی برخوردار بود (057/0=RMSEA، 1=GFI، 015/0=P).
وضعیت اجتماعی و اقتصادی، افسردگی، اضطراب، خشونت خانگی و حمایت اجتماعی با عمل کرد جنسی زنان در سنین باروری ارتباط دارد، لزوم غربالگری از نظر عوامل مورد بررسی توصیه می گردد