کاربرد تکنیک تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی انرژی واحدهای تولید مرغ گوشتی (مطالعه موردی: منطقه آزاد ماکو)

با افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش تقاضا و ارتقای استاندارد سطح زندگی، کاربری انرژی در صنعت مرغداری رو به افزایش است. با توجه به اهمیت انرژی به عنوان نهاده ای موثر در مرغداری، تحقیق حاضر به منظور تحلیل کارایی انرژی و شاخص های مدیریتی واحدهای تولیدی مرغ گوشتی در منطقه آزاد ماکو انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از 21 واحد مرغداری با تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری در دوره جوجه ریزی آبان، آذر و دی ماه 1394 جمع آوری شد. کارایی انرژی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها با مدل های بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس بر اساس 5 نهاده انرژی شامل جوجه، دان مصرفی، سوخت، الکتریسیته و کارگر و 2 ستانده انرژی شامل گوشت مرغ و کود مرغی محاسبه شد. بر اساس مدل بازده ثابت نسبت به مقیاس، از 21 واحد مرغداری مورد بررسی، 13 مرغداری (9/61%) دارای امتیاز کارا و 8 مرغداری (1/38%) دارای امتیاز ناکارا بوده اند. همچنین بر اساس مدل بازده متغیر نسبت به مقیاس، 15 واحد (42/71%) کارا و 6 واحد (57/28%) ناکارا بوده اند. به علاوه، بیشترین و کمترین مصرف انرژی از کل انرژی مصرف شده به ترتیب مربوط به سوخت گازوئیل (2/66 درصد) و نیروی کار (07/0 درصد) می باشد. همچنین، مرغداران در مصرف سوخت بیشترین میزان ناکارایی و در مصرف جوجه کمترین میزان ناکارایی را داشته اند. ناکارایی مصرف گازوئیل به دلیل همزمانی دوره جوجه ریزی مورد بررسی با دوره سرما، عدم مدیریت صحیح مصرف به ویژه در سیستم گرمایشی سالن ها و استفاده از گازوئیل بعنوان سوخت گرمایشی خانه های کارگری می باشد.