بررسی تغییرپذیری های ناشی از خشکی در نژادگان طبیعی مرکبات

درختان مرکبات دمای پایین و زهکشی ضعیف خاک را به خوبی تحمل نکرده و در صورت پرورش آن ها در مناطق گرم در معرض تاثیر زیانبار خشکی قرار می گیرند. این پژوهش، به منظور بررسی تاثیر خشکی بر محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، میزان تجمع مالون د آلدیید، کربوهیدرات محلول کل و عنصرهای پتاسیم و کلسیم در دانهال های نوسلار نژادگان (ژنوتیپ) طبیعی مرکبات به همراه دو پایه حساس و مقاوم به خشکی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شد. عامل ها شامل ده نژادگان مختلف و تیمار های آبیاری کامل (شاهد) و تنش شدید (قطع آبیاری) بودند. نتایج بررسی هانشان داد، پونسیروس به دلیل نشت یونی پایین تر (85/31 درصد)، تجمع کمتر مالون دآلدیید (4/134 نانومول بر گرم وزن خشک برگ) و در نتیجه پراکسیداسیون کمتر چربی (لیپید)ها و میزان کلسیم بالاتر (57 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) نسبت به دیگر نژادگان ها متحمل به خشکی و راف لمون به دلیل تجمع بیشتر مالون دآلدیید (9/356 نانومول بر گرم وزن خشک برگ) و در نتیجه پراکسیداسیون بیشتر چربی ها، نشت یونی بالا (43/69 درصد) و میزان پایین تر کلسیم (63/32 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) در مقایسه با دیگر نژادگان ها، حساس به خشکی هستند. همچنین نژادگان طبیعی شل محله به دلیل نشت یونی بالا (17/77 درصد) و تجمع پایین کربوهیدرات محلول کل (45/48 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ)، پس از راف لمون در رتبه بعدی حساسیت قرار داشت. بنابراین با توجه به مقایسه میانگین ها و همبستگی خوب نشت یونی با دوره بقا، می توان آن را به عنوان نشانگر فیزیولوژی مناسب در مبحث تحمل به خشکی معرفی کرد.