بررسی وضعیت آگاهی و رعایت جنبه های قانونی و عوامل مرتبط با آن در پرستاران

پرستاران با هدف اصلی تامین بهبودی و سلامت بشریت نیازمند رعایت قوانین می باشند تا از هر گونه خطای پزشکی و آسیب به بیماران به دور باشند. در این راستا، نیاز به داشتن داده های معتبر درباره وضعیت آگاهی و رعایت پرستاران از جنبه های قانونی احساس می شود. این پژوهش با هدف تعیین وضعیت آگاهی و رعایت جنبه های قانونی حرفه ای پرستاران در مراکز آموزشی درمانی شهر رشت و عوامل مرتبط با آن انجام شده است.
این مطالعه مقطعی تحلیلی بر روی 362 پرستار شاغل در 7 مرکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی گیلان در شهر رشت و دارای معیارهای ورود به مطالعه انجام شده است. نمونه ها به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده های پژوهش با ابزاری پژوهشگرساخته شامل سه بخش اطلاعات فردی و شغلی، وضعیت آگاهی از جنبه های قانون حرفه ای و وضعیت رعایت جنبه های قانونی حرفه و به روش خودایفا گردآوری شدند. مجموع نمرات کسب شده از پرسشنامه آگاهی از جنبه های قانونی (با محدوده 20-0) پس از محاسبه به صورت درصد، در سه سطح آگاهی ضعیف (33-0 درصد)، متوسط (66-34 درصد) و خوب (100-67 درصد) و نمرات وضعیت رعایت جنبه های قانونی حرفه (با محدوده 90-0) پس از محاسبه به صورت درصد، در سه سطح نامطلوب (33-0 درصد نمره)، نسبتا مطلوب (66-34 درصد نمره) و مطلوب (100-67 درصد نمره) طبقه بندی و با استفاده از آزمون های توصیفی (میانگین و انحراف معیار و فراوانی) و استنباطی (همبستگی اسپیرمن، من ویتنی یو و کروسکال والیس) تحت نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شدند.
اکثریت واحدهای مورد پژوهش را زنان (2/95 درصد)، در محدوده سنی 40-30 سال (4/40 درصد) و با میانگین و انحراف معیار سنی 1/8±7/34سال تشکیل می داد. اکثریت نمونه های این مطالعه از وضعیت آگاهی قانونی متوسط (1/77 درصد) و همچنین وضعیت رعایت نسبتا مطلوب (2/80 درصد) برخوردار بودند. همبستگی معنی دار ضعیفی بین وضعیت آگاهی از جنبه های قانونی و وضعیت رعایت آن دیده شد (162/0r= ، 002/0P=). وضعیت آگاهی از جنبه های قانونی حرفه در واحدهای مورد پژوهش ارتباط آماری معنی داری با سن (001/0P=)، سابقه کاری (0001/0P=)، وضعیت تاهل (012/0P=)، نوبت کاری (036/0P=)، نوع استخدام (0001/0P=)، سمت شغلی (01/0P=) و بخش محل خدمت (008/0P=) آنان داشت. وضعیت رعایت جنبه های قانونی حرفه در نمونه های پژوهش نیز با جنسیت (001/0P=) آنان ارتباط آماری معنی داری داشت. ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط باآگاهی و رعایت جنبه های قانونی در حرفه پرستاری نشانگر توان متغیرهای سن (03/0P=) و داشتن اطلاعات در زمینه جنبه های قانونی حرفه (04/0P=) در پیش بینی نمره بالاتر آگاهی از جنبه های قانونی حرفه بود. متغیر های نمره آگاهی از جنبه های قانونی حرفه ای (001/0P=) و سن (027/0P=) دارای توان پیش بینی کنندگی نمره بالاتر رعایت جنبه های قانونی حرفه ای بوده اند (24/1-05/1 : CI، 95 % ، 15/1OR=).
نتایج این مطالعه نشانگر نیاز پرستاران به دانش بیشتر در زمینه جنبه های قانونی حرفه و ارتقای سطح رعایت این جنبه ها، به ویژه در پرستارانی با محدوده سنی و سابقه بالینی کم تر و همچنین نیروهای طرحی و قراردادی است.