تاثیر قارچ Trichoderma virens و سیلیسیم بر برخی ویژگی های گندم در شرایط شور

تنش شوری یکی از عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک جهان است.بهره گیری از ریزجاندارانی همچون تریکودرما و کاربرد سیلیسیم از راه کارهای مورد استفاده در کاهش اثر تنش های محیطی مانند شوری است. برای بررسی اثرهای تلقیح قارچ تریکودرما ویرنس و کاربرد سیلیسیم بر رشد و برخی ویژگی های گیاه گندم تحت تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح قارچ (با و بدون مایه زنی)، دو سطح سیلیسیم (0 و 5/1 میلی مولار) از منبع سیلیکات سدیم و سه سطح نمک (0، 18 و 31 میلی اکی والان نمک در کیلوگرم خاک از کلرید سدیم، کلسیم و منیزیم با نسبت ترکیبی1:2:3، به ترتیب معادل شوری در عصاره اشباع خاک 4/3-2/3، 2/7-9/6 و 9/9-5/9 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان دهنده تاثیر منفی شوری بر رشد گندم بود. سطوح 18 و 31 میلی اکی والان نمک در کیلوگرم خاک به طور معنا دار در سطح احتمال یک درصد سبب کاهش ارتفاع گیاه، شاخص کلروفیل، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، شاخص برداشت و سایر خصوصیات اندازه گیری شده گردید. اثرمتقابل شوری، قارچ و سیلیسیم بر شاخص کلروفیل، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنا دار (p<0.05) بود. عملکرد بیولوژیکی کاهش 11 درصدی در سطح شوری E3 نسبت به سطح شوری E1 نشان داد. بیشترین عملکرد بیولوژیک در سطح شوری E1 و در حضور قارچ و سیلیسیم و کمترین آن در سطح شوری E3 و بدون حضور قارچ و سیلیسیم مشاهده شد. تنش شوری باعث کاهش 59 درصدی عملکرد دانه شد. اثر متقابل سیلیسیم، قارچ و شوری بر عملکرد دانه معنادار نبود اما باعث افزایش عملکرد دانه (6/17درصد) در سطح شوری E3 شد. کاربرد توام قارچ و سیلیسیم در سطح شوری3E موجب افزایش 16درصدی شاخص برداشت نسبت به همین سطح شوری بدون حضور قارچ و سیلیسیم گردید. برپایه این نتایج افزودن سیلیسیم و مایه زنی خاک با این قارچ می تواند با تعدیل اثر شوری، در بهبود عملکرد کمی و کیفی گیاه در شرایط شور موثر واقع شود.