بررسی تطبیقی سازمان وکالت امامیه و سازمان دعوت اسماعیلیه در اهداف و اصول سازمانی

امامیه و اسماعیلیه، برای آغاز کار و پیشبرد امور و تدابیر مورد نظر خویش، به تشکیل دو سازمان مخفی وکالت و دعوت اقدام نمودند تا در جهت اهداف و برنامه های خود و در چارچوب اصول عقاید خویش و به دور از چشم دشمنان، بتوانند در مناطق مختلف سرزمین های اسلامی فعالیت نمایند. با بررسی تطبیقی این دو سازمان، می توان به دستاوردهای پژوهشی روشن تر و مهم تری نسبت به اهداف و عملکرد هر دو سازمان و پیروان آنان دست یافت. پرسش اصلی مقاله آن است که این دو سازمان، چه وجوه اشتراک و امتیازی در اهداف و اصول سازمانی با یک دیگر داشته اند؟ در پاسخ می توان گفت که سازمان وکالت امامیه با اهداف چندگانه سیاسی- اعتقادی، برای هدایت شیعیان، احقاق حق اهل بیت: و نیز ترویج معارف شیعه و تحکیم عقاید پیروان فعالیت می نمودند. سازمان دعوت اسماعیلیه نیز با تاکید بر اهداف سیاسی آشکارتر، در راه دست یابی به قدرت و خلافت فعالیت داشتند و در عین حال، به ترویج اصول عقاید خود نیز مقید بودند. هردو سازمان، در اصولی همانند تقیه، پنهان کاری، نظم و ترتیب در امور و اطاعت محض از امام، اشتراک داشتند و در برخی اصول همانند شیوه های جذب حداکثری پیروان و کسب قدرت از هر طریق ممکن، با یک دیگر دارای اختلاف نظر بودند.