بررسی فرآیند آموزش شبه الاستیک و اثر حافظه داری دوسویه در آلیاژ حافظه دار نیکل-تیتانیوم

با ظهور آلیاژهای حافظه دار و به دلیل دارا بودن ویژگی های بسیار ارزنده مکانیکی و بیولوژیکی، این آلیاژها به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفتند. در بین تمام آلیاژهای حافظه دار، آلیاژ نیکل-تیتانیوم به دلیل خواص حرارتی و مکانیکی بسیار خوب و همچنین سازگاری بسیار مناسب با بدن انسان بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف و به ویژه در بیومکانیک داشته و تحقیقات زیادی بر روی خواص ترمومکانیکی آن صورت گرفته است. در اکثر کاربردها، آلیاژ نیکل-تیتانیوم تحت بارگذاری ترمومکانیکی چرخه ای قرار می گیرد. مهمترین محدودیت های استفاده از این آلیاژ، افت خواص ماده و ناپایداری آن حین بارگذاری های چرخه ای (فرآیند آموزش) می باشند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش اندازه گیری همزمان مقاومت الکتریکی، فرآیند آموزش شبه الاستیک آلیاژ نیکل-تیتانیوم و همچنین اثر حافظه داری دوسویه به وجود آمده پس از این فرآیند مورد مطالعه قرار گرفته است. در ابتدا نحوه تغییرات کرنش باقیمانده و مقاومت الکتریکی ویژه حین فرآیند آموزش نشان داده شده و در ادامه با اندازه گیری مقاومت الکتریکی ویژه پس از فرآیند آموزش (حین بارگذاری های حرارتی خاص بدون اعمال تنش) و همچنین کرنش حافظه داری دوسویه به دست آمده، تاثیر مارتنزیت باقیمانده و نابجایی ها (کرنش پلاستیک) بر روی کرنش باقیمانده مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهند که حدود 33 درصد کرنش باقیمانده به وجود آمده حین فرآیند آموزش ناشی از مارتنزیت باقیمانده و حدود 67 درصد آن به خاطر نابجایی ها (کرنش پلاستیک) می باشد.