غار بتخانه: شواهدی نو از جوامع کوچ رو در زاگرس مرکزی از نیمه ی هزاره ی چهارم ق.م. تا پایان عصر مفرغ، کوهدشت، لرستان

نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
سال ها از آغاز پژوهش ها پیرامون جوامع نیمه یکجانشین در خاور نزدیک و به خصوص در زاگرس مرکزی می گذرد. این پژوهش ها شامل مطالعات قوم شناسی، مردم شناسی و نیز مطالعات باستان قوم شناسی می شود. این پژوهش ها اطلاعات مفیدی پیرامون ساختار فرهنگی جوامع نیمه یکجانشین زاگرس مرکزی در اختیار پژوهشگران قرار داده است. با این وجود بازسازی الگوهای فرهنگی جوامع نیمه یکجانشین در ادوار گذشته به دلیل دشواری شناسایی محوطه های مرتبط با این نوع از معیشت بسیار دشوار است. از این رو استفاده از راهبردهای ویژه در کاوش ها و بررسی های باستان شناسی بسیار ضروری است. در این میان غارها و پناهگاه های صخره ای که دربردارنده ی شواهدی از سکونت های کهن هستند، می توانند درک ما را از الگوهای معیشتی و ساختارهای فرهنگی آن ها افزایش دهند. شناسایی این استقرارگاه ها به مراتب ساده تر از محوطه های باز بوده و متحمل آسیب های کمتری نسبت به محوطه های باز هستند. غار بتخانه نیز از جمله این غارهاست که احتمالا بازتاب دهنده ی زوایایی از ساختار فرهنگی نیمه یکجانشینی در زاگرس مرکزی است. این غار در 21 کیلومتری جنوب شرقی شهر کوهدشت و یک کیلومتری شرق روستای دم چهر قرعلیوند، در غرب استان لرستان قرار دارد. در پی ساماندهی این غار در سال 1387 ه.ش. شواهد حضور ساکنینی از هزاره ی چهارم تا دوران تاریخی آشکار گشت. همچنین وجود بقایای متعدد استخوانی انسان، بز سانان، اسب سانان، خرگوش و... نیز مشاهده شد. هر چند نهشته های فرهنگی این غار بر اثر حفاری های غیر مجاز کاملا جا به جا و به هم ریخته شده بود و عملا فرایند لایه نگاری را غیرممکن می ساخت، با این وجود به دلیل اهمیت یافته های این غار و همچنین موقعیت مهم این غار در محدوده ی شهرستان کوهدشت، تمامی یافته ها جمع آوری و مستند شد. در این مقاله علاوه بر معرفی یافته های فرهنگی این غار و گاهنگاری نسبی یافته ها، تلاش می شود مروری تحلیلی بر کاربری این غار از نیمه ی دوم هزاره ی چهارم ق.م. تا پایان عصر مفرغ باتوجه به شواهد موجود داشته باشد.
زبان:
فارسی
صفحات:
47 تا 64
لینک کوتاه:
magiran.com/p1812768 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!