توزیع اجزای باران به تاج بارش، ساقاب و باران ربایی در درختان انار و اهمیت آن در مطالعات اکوهیدرولوژی

محاسبه ی مقادیر توزیع اجزای بارندگی در هنگام برخورد با تاج پوشش درختان به سه قسمت تاج بارش، ساقاب و باران ربایی از مباحث نوین در مطالعات اکوهیدرولوژی و منابع آب به شمار می آید. هدف از این پژوهش، محاسبه تاج بارش، ساقاب و باران ربایی درختان انار شش ساله (فاصله کاشت 3×5/2 متر) رقم ملس ترش ساوه، در شهرستان ساوه با اقلیم خشک از دی ماه 1393 لغایت دی ماه 1394 بود. برای اندازه گیری مقدار باران، از 10 باران سنج و برای اندازه گیری تاج بارش 50 باران سنج (در یک قطعه نمونه 500 متر مربعی) استفاده شد و متوسط ساقاب 9 درخت به عنوان متوسط ساقاب درختان در نظر گرفته شد. در این مطالعه 46 رخداد بارندگی با مقدار تجمعی 1/159 میلی متر اندازه گیری شد که بیشترین، کمترین و متوسط بارندگی به ترتیب 8/11، 5/0 و 5/3 میلی متر ثبت شد. در کل دوره ی پژوهش، سهم هر یک از مقادیر تاج بارش، ساقاب و باران ربایی از بارش به ترتیب 4/65، 7/4 و 9/29 درصد بدست آمد. در دوره-ی برگ دار (1 اردییهشت تا 30 آبان) این اعداد به ترتیب 1/62، 9/2 و 0/35 درصد و در دوره ی بی برگی به ترتیب 5/67، 8/5 و 7/26 درصد حاصل شدند. در کلیه ی سنجه های زمانی مورد بررسی، بهترین رابطه ی برازش داده شده بین مقدار باران و درصد نسبی تاج-بارش: لگاریتمی مثبت، درصد نسبی ساقاب: چندجمله ای مثبت و درصد نسبی باران ربایی: توانی منفی مشاهده شد. از آن جایی که در اقالیم خشک و نیمه خشک، اصلی ترین و اقتصادی ترین راه تامین آب مورد نیاز گیاهان، باران است، بنابراین لازم است بیش ترین بهره-وری ممکن را از آب باران داشته باشیم.