بررسی تاثیر ریتم شبان هروزی بر ترشح آدرنالین و نورآدرنالین و ارتباط آن با میزان موبیلیزاسیون سلو لهای بنیادی + CD34

سلول های بنیادی هماتوپوئتیک بالغین (HSC) که دارای توانایی تمایز به انواع رده های سلولی خون می باشند، معمولا از مغز استخوان جدا می شوند. اما این سلول ها به مقدار اندک در خون محیطی نیز حضور داشته و مقدار آنها به دنبال تزریق داروی G-CSF در خون افزایش می یابد. با این حال، مکانیسم های دخیل در حرکت HSCs تحت تاثیر G-CSF ناشناخته می باشد. هدف مطالعه حاضر،تعیین نقش ریتم های شبانه روزی و سیستم عصبی در موبیلیزاسیون HSCs می باشد. علیرغم اطلاعات فراوان در مورد تاثیر ریتم های 24 ساعته شبانه روز در پروسه های فیزیولوژیکی بدن ، هیچ مدارکی پیرامون نقش ریتم های شبانه روزی و ارتباط آن بر سیستم عصبی دریافت کننده ی اطلاعات محیطی و نوروترانسمیترها در موبیلیزاسیون HSCs در دسترس نمی باشد.
تحقیق به روش تجربی بر 15نفر از اهدا کنندگان سالم پیوند مغز استخوان، انجام شد. نمونه گیری از خون محیطی در دو زمان 9صبح و 9شب قبل از تزریق داروی G-CSF به عنوان گروه کنترل و نیز در دو زمان 9 صبح و 9 شب در روز چهارم تزریق داروی G-CSF انجام شد، شمارش تام لکوسیت ها و سلول های بنیادی CD34+ بر روی نمونه های ذکر شده با روش فلوسایتومتری انجام شد. سطح پلاسمایی آدرنالین و نورآدرنالین نیز با روش الایزا مورد سنجش قرار گرفت و نتایج باآزمون آماری Paired T test مورد آنالیز قرار گرفت.
طی روند این آزمایش مشخص گشت که شمارش تام سلولی، شمارش سلول های بنیادی (CD34 +)،(p value:0.03) و نیز سطح پلاسمایی آدرنالین(p value: 0.04) و نورآدرنالین (p value:0.01)در صبح نسبت به شب افزایش داشته است. علاوه بر این پس از دریافت داروی G-CSF بالاتر بودن سطح آدرنالین و نورآدرنالین در ساعات اولیه پس از آغاز روشنایی نسبت به شب و مقادیر بالاتر سلول های CD34+ در صبح نسبت به شب همانند نمونه های روز کنترل حفظ می گردد.
تعداد سلول های بنیادی و شمارش تام لکوسیت ها در صبح بیشتر از شب بوده و به طور کلی به دنبال تزریق داروی G-CSF تعداد سلول های بنیادی در گردش با همین الگو، افزایش چندین برابری را نشان می دهد.بنابراین می توان گفت پدیده موبیلیزاسیون نیز مانند سایر پروسه های بیولوژیک بدن تحت تاثیر ریتم های شبانه روزی قرار می گیرد.افزایش ترشح آدرنالین و نور آدرنالین در صبح و تاثیر بر گیرنده های ß2-adrenergic در فضای مغز استخوان منجر به افزایش موبیلیزاسیون شده و در طول روز با کاهش ترشح این نوروترانسمیترها منجر به عکس این فرآیند و کاهش موبیلیزاسیون در ساعات پایانی روز و به هنگام شب می گردد. G-CSF در کنار سایر مکانیسم های عملکردی برای افزایش حرکت سلول های بنیادی به خون محیطی از این راهکار طبیعی بدن بهره می گیرد.