بررسی تاثیر طرح هدف مندی یارانه ها بر الگوی مصرفی خانوارهای شهری در ایران

الگوی مخارج به نحوه ی ترکیب اجزاء مخارج برای شکل دهی سطح مشخصی از مصرف خانوار گفته می شود. خانوار پس از بهینه بابی در مورد مصرف حال و آینده ترکیبی از مخارج را انتخاب می کند که رفاه حال و آینده ی خود را به حداکثر برساند. این مطالعه به بررسی تاثیر اجرای قانون هدف مندی یارانه ها بر الگوی مخارج مصرفی خانوارهای شهری ایرانی با استفاده از روش داده های تابلویی برای دوره زمانی 1383 تا 1392 می پردازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد هدف مندی یارانه ها بر روی 9 گروه از 14 گروه مخارج خانوارهای شهری تاثیر معنادار داشته است. در این بین با اجرای هدف مندی یارانه ها سهم 5 گروه مخارج هزینه های خوراکی، هزینه های حمل و نقل، هزینه های مربوط به خدمات فرهنگی و تفریحات، هزینه های غذای آماده و هتل و رستوران و هزینه های کالاها و خدمات متفرقه از مخارج کل خانوارهای شهری به طور معناداری افزایش یافته است. در مقابل سهم 4 گروه مخارج هزینه های بهداشتی و درمانی، هزینه های ارتباطات خانوار، هزینه های آموزش و تحصیل، و سرمایه گذاری خانوار از مخارج کل خانوار شهری کاهش معنا دار داشته است. بنابراین می توان گفت اجرای طرح هدف مندی یارانه ها از طریق تغییر در ترکیب هزینه ها- افزایش یا کاهش سهم هر یک از هزینه ها- بر الگوی مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران تاثیرداشته است.