بررسی ارتباط دمای سطح آب شمال اقیانوس هند با بارش های فصلی ایران

در این پژوهش رابطه دمای شمال اقیانوس هند و بارش 50 ایستگاه سینوپتیک طی دوره 2014-1961 مطالعه شد. با استفاده از سری زمانی داده ها، به روش پیرسون ارتباط بارش با نوسان و تغییرات واداشت دمایی بررسی شد. ابتدا داده های ماهانه دمای شمال اقیانوس هند از مرکز هواشناسی جهانی NOAA تهیه گردید. سپس با طبقه بندی شاخص NINDSST دو بازه 5 ساله مقادیر بالا و پایین دما، نقشه های همدید تراز سطح زمین و 500 هکتوپاسکال ترسیم شد. یافته ها نشان داد؛ هرچه دمای شمال اقیانوس هند بالاتر رود، به ترتیب بارش فصل پاییز با همبستگی 17/0 و سطح معنی داری 03/0 و فصل تابستان با همبستگی 12/0 و سطح معنی داری 05/0 در بیشتر نقاط کشور افزایش می یابد، اما بارش فصل زمستان و بهار تغییر معناداری نمی کنند. سازوکار حاصل از واکاوی همدید نشان دهنده تقویت بیشتر ناوه مدیترانه و کم فشار دریای سرخ (در فصل پاییز) هم زمان با افزایش دمای شمال اقیانوس هند و افزایش بارش این سامانه ها است، اما در دماهای پایین، عمدتا در فصل پاییز شرایط همدید منطقه، وارونه می شود و بارش کاهش می یابد.