بررسی واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ارقام زینتی مرکبات تحت تنش دمای پایین

تنش دمای پایین یکی از مهمترین تنش های محیطی غیرزنده است که رشد و عملکرد گیاهان زینتی را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بررسی برخی شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی چهار رقم مرکبات زینتی مورد استفاده در فضای سبز شهری در شرایط تنش دمای پایین، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری کشور (رامسر) در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل دما در چهار سطح (3، 0، 3- و 6- درجه سانتی‏گراد) و چهار رقم مرکبات زینتی شامل (کامکوات، انگشت بودا، کالاموندین و لایم کوات) بودند. نتایج نشان داد که با کاهش دما میزان نشت یونی، آب گزیدگی، محتوای پرولین، ظرفیت آنتی اکسیدانی، پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز به طور معنی داری افزایش یافتند، در صورتی‏که مقدار کلروفیل a و کل کاهش یافت. بر این اساس کمترین میزان آب گزیدگی برگ (92/20 درصد) و نشت یونی (81/30 درصد) که شاخص های تخریبی می باشند، در کامکوآت مشاهده شد. همچنین، مقدار کلروفیل کل (21/2 میلی گرم برگرم وزن تر برگ)، ظرفیت آنتی اکسیدانی (61/60 درصد) و میزان فعالیت سوپراکساید دیسموتاز (53/26 واحد آنزیمی بر گرم وزن تر برگ) که از صفات تحمل پذیری محسوب می شوند، در این رقم مشهودتر بود. به طورکلی، کامکوات از طریق افزایش برخی شاخص ها مانند پرولین، قندهای محلول، ظرفیت آنتی اکسیدانی و فعالیت سوپراکسید دیسموتاز قادر به تحمل تنش یخبندان تا دمای 3- درجه سانتی‏گراد می باشد.