ارزیابی کارایی مدل DSSAT برای تخمین عملکرد پتانسیل سیب زمینی در نظام زراعی کشت پاییزه (مطالعه موردی: مناطق گرمسیری جیرفت)

مدل های شبیه سازی رشد و نمو گیاهی یکی از پیشرفته ترین ابزارهایی است که امروزه به منظور تخمین عملکرد و بهینه کردن عملیات زراعی مورد استفاده قرار می گیرند. این پژوهش به منظور ارزیابی کارایی مدل DSSAT در شرایط کشت پاییزه سیب زمینی در منطقه جیرفت در سال های 1391-1393 به صورت دوساله اجرا گردید. آزمایش مزرعه به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتوراصلی تاریخ کاشت (26 شهریور، 1 مهر، 7 مهر، 13 مهر) و فاکتور فرعی ارقام سیب زمینی (سانته، ساتینا و بورن) بود. داده های سال اول و دوم این آزمایش به ترتیب برای واسنجی و ارزیابی مدل استفاده شد. پایگاه داده های مورد نیاز مدل عبارت بودند از: 1-داده های اقلیمی مربوط به دما، تشعشع، رطوبت نسبی، سرعت باد و بارش 2-داده های گیاه زراعی حاصل از آزمایش مزرعه 3-داده های خاک. نتایج ارزیابی نشان داد عملکرد شبیه سازی شده برازش خوبی با مقادیر مشاهده شده دارد (R2 > 0.90، P value < 0.05). مقدار جذر میانگین مربعات خطا معادل 19 درصد یا 1210 کیلوگرم در هکتار عملکرد غده بود که از لحاظ آماری قابل قبول است. زیست توده شبیه سازی شده با اختلاف 5/2673 کیلوگرم-درهکتار و دقت پایین برآورد گردید (RMSE > 30). برآورد مدل برای تخمین زمان غده زایی قابل قبول نبود. به طور کلی نتایج نشان داد هر چند این مدل عملکرد غده را پیش بینی نموده است اما به دلیل عدم توانایی در شبیه سازی مراحل فنولوژیک و زیست-توده در شرایط کشت پاییزه، قابلیت کاربرد برای نظام زراعی پاییزه سیب زمینی را ندارد.