روان سنجی ابزار سنجش نگرش به نماز: طراحی و ساخت ابزار، بررسی روایی و پایایی

روان سنجی و طراحی یک ابزار در حوزه ی سلامت نیازمند یک روش شناسی قوی و منسجم و مبتنی بر قواعد خاص است. یک تامین کننده ی مهم سلامت روان، نماز است. این مطالعه با هدف ساخت ابزار سنجش نگرش به نماز انجام شد.
این مطالعه مقطعی در زمستان سال 95 در دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی بر روی 500 دانشجو انجام پذیرفت. پرسش نامه اولیه بر اساس مطالعات پیشین شامل 68 پرسش تنظیم شد. برای اطمینان از روایی صوری و محتوایی، تیم پژوهشی پرسش نامه را بررسی و آن را به 33 پرسش کاهش داد. در ادامه، پرسش نامه توسط 9 دانشجو و همچنین 10 فرد خبره تکمیل و از نظر روایی صوری و محتوایی بررسی شد. سپس روایی سازه و پایایی پرسش نامه سنجش نگرش نماز با ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی درون-رده ای و تحلیل عاملی بررسی شد. در پایان، از تحلیل منحنی مشخصه عملکرد برای بررسی توانایی پیش بینی و نیز تعیین نقطه برش پرسش نامه استفاده شد. کلیه ی عملیات در نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام پذیرفت.
با محاسبه ی نسبت روایی محتوا، تعداد 18 پرسش غیر ضروری تشخیص داده شده و حذف شدند (6/0 > CVR) و 11 پرسش توسط گروه خبرگان پیشنهاد و اضافه گردید. برای این پرسش نامه ، متوسط ضریب روایی محتوی از نظر مربوط بودن 879/0، سادگی 976/0، واضح بودن 958/0 و میانگین کلی 937/0 و مقدار ضریب آلفای کرونباخ برابر 95/0 به دست آمد. تحلیل عاملی مبتنی بر 22 پرسش منجر به شناسایی چهار عامل گردید که در مجموع 68 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. نقطه برش نمرات پرسش نامه، با استفاده از تحلیل منحنی راک برابر 5/53 به دست آمد.
یافته ها نشان داد که پرسش نامه سنجش نگرش دانش جویان به نماز با 22 پرسش، یک ابزار روا و پایا برای سنجش نگرش آن ها است و می تواند در دانشگاه های مختلف ایران مورد استفاده قرار گیرد.