ارزیابی استفاده از آنالیز میکروپروب اشعه ایکس (XPMA) به عنوان روش غیرتخریبی در شناسایی ترکیب شیمیایی لعاب های تاریخی

نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
بررسی و ارزیابی ویژگی های آثار تاریخی و اجزای تشکیل دهنده ی آن ها با توجه به زمینه های ساختارشناسی، فن شناسی و آسیب شناسی به کمک آنالیزهای غیرمخرب (NDT)، ازجمله حوزه های موردتوجه و حائز اهمیت در باستان سنجی به شمار می رود. در این پژوهش، نتایج بررسی ترکیب شیمیایی لعاب کاشی هفت رنگ به احتمال متعلق به دوره ی صفوی، با استفاده از روش آنالیز میکروپروب پراش اشعه ایکس (XPMA) به صورت کیفی و کمی و بدون نمونه برداری از اثر، ارائه شده است. داده های حاصل از این روش آنالیزی، امکان شناسایی نوع عناصر اصلی، فرعی و کمیاب تشکیل دهنده ی لعاب و درصد آن ها، همچنین مقدار ترکیب اکسیدی اتم های موجود را بدون هیچ گونه عارضه ی تخریبی، با دقت، سهولت و سرعت بالا فراهم می آورد. با توجه به داده های حاصل از این آنالیز، می توان اظهار داشت که این لعاب ها از دسته ی لعاب های سربی بوده و اکسید کلسیم به عنوان کمک ذوب در ترکیب آن ها استفاده شده است. همچنین براساس اکسیدهای رنگ ساز شناسایی شده در رنگ هایی چون آبی فیروزه ای (با حضور اکسید مس)، زرد (با حضور اکسید آهن در مجاورت اکسید کلسیم) و سبز روشن (اکسید کروم) که در محیط اکسیداسیون رنگ های مذکور را ایجاد می کنند، محیط پخت لعاب نیز در اتمسفر اکسیداسیون بوده است. شناسایی مواد تشکیل دهنده ی ساختار نمونه ی موردمطالعه از طریق آنالیزهای عنصری، فازی، حرارتی (XRF، XRD، STA) و پتروگرافی انجام گرفت که حاکی از محیط پخت اکسیداسیون و محدوده ی دمای پخت 800 – 850 درجه سانتی گراد بدنه است.
زبان:
فارسی
صفحات:
193 تا 210
لینک کوتاه:
magiran.com/p1829026 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!