اثر ترکیبات هورمونی مختلف بر ریزازدیادی پانزده رقم ژربرا (Gerbera jamesonii Bolus ex Hooker f.)

ژربرا یکی از مهم ترین گیاهان زینتی می باشد که به صورت گل بریده و گیاه گلدانی مورد استفاده قرار می گیرد. روش های معمول تکثیر کارایی تامین تقاضای جهانی برای این گیاه زینتی را ندارد. لذا عمومی ترین سیستم برای ازدیاد تجاری ژربرا، ریزافزایی می باشد. در این پژوهش، اثر تیمارهای هورمونی مختلف و رقم بر تکثیر و ریشه زایی ریزنمونه نوک شاخساره پانزده رقم ژربرا مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تکثیر از محیط کشت MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر BA و یا KIN در ترکیب با 1/0 میلی گرم در لیتر هورمون IAA و یا محیط کشت فاقد هورمون، 3 درصد ساکارز، 8 گرم در لیتر آگار استفاده گردید و جهت ریشه زایی گیاهچه های تکثیر شده از محیط کشت1⁄2 MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر IBA، IAA، 2IP و یا محیط کشت 1⁄2 MSفاقد هورمون، 3 درصد ساکارز، 8 گرم در لیتر آگار استفاده شد. نتایج نشان داد که در مرحله تکثیر، در کلیه ارقام مورد مطالعه، محیط کشت حاوی هورمون بنزیل آدنین منجر به بیشترین پرآوری شاخساره گردید. همچنین نتایج نشان داد که ریشه زایی شاخساره های ژربرا تحت تاثیر رقم قرار گرفت و ترکیب هورمونی مناسب جهت ریشه زایی پانزده رقم ژربرا متفاوت بود. با این حال نکته قابل توجه در مرحله ریشه زایی، قابلیت سازگاری مناسب گیاهچه های تکثیر شده می باشد. در محیط کشت 1⁄2 MS، تعداد و طول ریشه های تولیدی در حد متوسط سایر تیمارها قرار داشت ولی با این حال گیاهچه های تولید شده در این محیط کشت، قابلیت سازگاری مطلوبی داشتند و علاوه بر این، هزینه مازاد جهت مصرف هورمون های ریشه زایی مصرف نگردید و هزینه تولید تجاری کاهش یافت. لذا کاربرد این محیط کشت جهت ریشه زایی ارقام مختلف ژربرا توصیه می گردد. در نهایت سازگاری گیاهچه های تولید شده در بستر کشت حاوی کوکوپیت و پرلیت با موفقیت 95 درصد انجام شد.