مروری بر انواع نانوسلولز و کاربردهای آن در پزشکی

نانوسلولز، یک ماده طبیعی منحصربهفرد استخراج شده از مواد لیگنوسلولزی است که در سالهای اخیر به دلیل خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی قابلتوجهاش نظیر زیستسازگاری، زیستتخریبپذیری و سمیت کم، توجه محققین زیادی را برای کاربردهای پزشکی به خود جلب کرده است. هدف مطالعه حاضر مروری بر انواع نانوسلولز و کاربردهای آنها در پزشکی اعم از دارورسانی، مهندسی بافت، ایمپلنت و کاشت مواد جایگزین در بدن و مواد ضدباکتری میباشد.
تحقیق حاضر به روش مروری و با جستجوی واژه های کلیدی در اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی Scholar Google ، Direct Science ، Wiley Online Library ، PubMed و Springer به زبان انگلیسی انجام شده است. در مجموع به تعداد 300 مقاله کامل و چکیده مقاله به دست آمد که پس از بررسی عناوین، چکیده و مقدمه مقالات، تعدادی از آنها به دلیل عدم ارتباط با اهداف مطالعه حذف گردید. در نهایت منابع واجد شرایط انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتهاند.
بطورکلی سه نوع نانوسلولز، یعنی نانوالیاف سلولزی، نانوکریستالهای سلولزی و سلولز باکتریایی، معرفی شده اند که وجود آنها در فرآورده های پزشکی سبب بهبود خواص مکانیکی و زیستی، کاهش سمیت و... میشود. علیرغم تولید چندین محصول موفق برپایه این مواد در دهه گذشته، انتظار میرود در سالهای آینده پیشرفتهای قابلتوجهی از مواد سلولزی بهکار برده شده در زیست پزشکی مشاهده شود. به طورکلی، ایجاد روش های آمادهسازی مطمئن و قابل تکرار جهت تولید مواد سلولزی زیست سازگار با خواص معین و کنترل شده، عاملدار کردن سطح و پراکندگی در مواد، به منظور پیشرفتهای بیشتر مواد سلولزی در داروسازی و پزشکی مورد نیاز است.
در میان انواع مختلف نانوسلولز، سلولز باکتریایی به دلیل سمیت سلولی کم و تخلخل بالا در سالهای اخیر بطور گسترده در کاربردهای زیستپزشکی بکار برده شده است.