بررسی اثر قطره ی چشمی تتراکائین در مقایسه با دارونما بر رفلکس چشمی- قلبی در جراحی استرابیسم

عمل جراحی استرابیسم با دست کاری اجزای ساختمانی داخل چشم همراه است که می تواند منجر بروز رفلکس چشمی- قلبی (Oculocardiac reflex یا OCR) گردد. با توجه به اثرات خطرناک رفلکس قلبی- چشمی، مطالعه ی حاضر با هدف بررسی اثرات استفاده از قطره ی چشمی تتراکائین به عنوان قطع کننده ی امواج عصبی موضعی بر رفلکس چشمی- قلبی در جراحی استرابیسم انجام شد.
این کارآزمایی بالینی، شامل 70 نفر از بیماران تحت جراحی استرابیسم بود که به صورت تصادفی به دو گروه دارونما (اشک مصنوعی) و گروه تتراکائین تقسیم شدند. بلافاصله پس از بیهوشی و قبل از هر گونه مداخله ی جراحی، 3 قطره از محلول مورد بررسی در هر یک از چهار جهت چشم بیماران ریخته شد. برای همه ی بیماران، تعداد ضربان قلب، فشار خون سیستول و دیاستول، میانگین فشار شریانی و تعداد تنفس در زمان های مختلف ثبت گردید. بروز (افت ضربان قلب بیش از 20 درصد) و شدت (خفیف، متوسط و شدید) OCR در مراحل آزادسازی و برش عضله، زمان لازم جهت بهبود رفلکس چشمی- قلبی و دز آتروپین مصرفی، ارزیابی و مقایسه شد.
بروز رفلکس چشمی- قلبی در مرحله ی آزادسازی میان دو گروه تتراکائین (8) و گروه دارونما (11) متفاوت نبود (42/0 = P)، اما در مرحله ی برش در گروه دارونما (9) بیشتر از گروه تتراکائین (2) بود (02/0 = P). شدت رفلکس چشمی– قلبی در مرحله ی آزادسازی در میان دو گروه تتراکائین (خفیف = 5، متوسط = 2، شدید = 1) و گروه دارونما (خفیف = 8، متوسط = 0، شدید = 3) متفاوت نبود (44/0 = P)، اما در مرحله ی برش در گروه دارونما (خفیف = 1، متوسط = 8، شدید = 0) بیشتر از گروه تتراکائین (خفیف = 1، متوسط = 1، شدید = 0) بود (02/0 = P). مدت زمان بهبود OCR (74/0 = P) و میزان آتروپین مورد استفاده (92/0 = P) در دو گروه تفاوتی نشان نداد.
استفاده از قطره ی تتراکائین موضعی، تنها باعث کاهش بروز و شدت رفلکس چشمی– قلبی در مرحله ی برش جراحی استرابیسم می گردد. برای اظهار نظر قطعی در این زمینه، انجام مطالعات تکمیلی بیشتر توصیه می شود.