بررسی مقدار وتوزیع مکانی آلاینده استرانسیم در غبار ریزشی بر سطح شهر یزد

غبار ریزشی شامل ذرات معلق با اندازه ی کوچکتر از 100 میکرون است که بر سطح زمین رسوب می کند. گرد و غبار نقش مهمی در انتقال آلاینده های محیط زیست بر عهده دارد. یکی از این آلاینده ها استرانسیم می باشد که از منابع طبیعی و انسانی وارد اتمسفر می شود و از طریق غبار ریزشی به سطح زمین می رسد. استرانسیم به علت داشتن مسیرهای حمل و نقل مشترک با کلسیم می تواند منجر به خطر انداختن سلامت انسان شود. هم چنین وجود ایزوتوپ های رادیو اکتیو استرانسیم از جمله استرانسیم 90 به علت اختلال در جریان خون بسیار مضر است. در این پژوهش با هدف بررسی توزیع و فراوانی استرانسیم، وجود رادیو ایزوتوپ های استرانسیم در غبار ریزشی انجام شد. پس از انتخاب ایستگاه های نمونه برداری با توزیع مناسب در سطح شهر یزد، از تله های رسوب گیر تیله ای استفاده و نمونه های غبار به صورت ماهیانه به مدت یک سال برداشت شد. به منظور بررسی تغییرات غلظت استرانسیم در نمونه های غبار از دستگاه اشعه ایکس فلورسانس (XRF) و برای تعیین رادیو ایزوتوپ ها استرانسیم از شمارنده گایگرمولر استفاده گردید. نقشه ی پهنه بندی و توزیع مکانی استرانسیم در سطح شهر در نرم افزار Arc GIS تهیه شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین غلظت استرانسیم از قسمت شرق به سمت مرکز شهر و کمترین مقدار مربوط به شمال غرب شهر می باشد. نتایج پهنه بندی استرانسیم نشان دهنده ی بالاترین مقدار استرانسیم در مرکز شهر از خیابان کاشانی تا میدان مهدیه می باشد. بررسی ایزوتوپ های رادیواکتیو استرانسیم نشان داد که نمونه های برداشت شده فاقد ایزوتوپ های رادیو اکتیو می باشد. بنابراین خطر زیست محیطی رادیوایزوتوپ های استرانسیم در غبار ریزشی وجود ندارد.