بررسی نظام معیشتی مردمان شمال غرب ایران در عصر آهن بر مبنای پژوهش های باستان شناسی زیستی در تپه حسنلو

شمال غرب ایران به عنوان یکی از مناطق کلیدی در مطالعات باستان شناسی ایران به ویژه در عصر آهن و دوره ی آغاز تاریخی همواره مورد توجه پژوهشگران مختلف بوده است. تپه ی حسنلو به سبب کاوش های گسترده و توالی گاهنگاری موجود در آن، از جمله مهم ترین محوطه های منطقه است که مطالعات به نسبت کاملی روی مواد فرهنگی مختلف آن به انجام رسیده است. بررسی نظام معیشتی مردمان ساکن در این محوطه به طور هدفمند و جامع صورت نگرفته و پرداختن به آن ضرورت دارد. پرسش اصلی این است که کشاورزی، دامپروری و به طور کلی اقتصاد معیشتی در این دوره چه وضعیتی داشته است؟ نوشتار حاضر این هدف را دنبال می کند تا با استفاده از دانش باستان شناسی زیستی به بررسی الگوهای معیشتی و چگونگی برهمکنش انسان با زیست محیط خود طی عصر آهن در این محوطه به طور اخص، و شمال غرب ایران به طور اعم بپردازد. برای رسیدن به هدف فوق، از نتایج پژوهش های انسان شناسی زیستی، باستان گیاه شناسی و باستان جانورشناسی بهره گرفته شده است. سعی بر آن است که با ترکیب نتایج حاصل از مطالعات مذکور و همچنین یافته های باستان شناسی و مدارک تاریخی، نظام کشاورزی و دامپروری در این محوطه بازسازی شود. نتایج این پژوهش بیانگر وجود نظام کشاورزی و دامپروری توسعه یافته در تپه ی حسنلو در اواخر هزاره ی دوم و هزاره ی اول ق.م. است.