واکاوی همدید شهرهای رکورددار سرما در ایران

عموما طی دوره سرد سال، خبر سردترین شهر ایران و میزان دمای آن هر روز رسانه ای می شود. در این تحقیق چنین شهرهایی با تعریف شهرهای رکورددار سرما و مقادیر دمای آنها با تعریف رکوردهای سرما پذیرفته شد. داده های این تحقیق شامل مقادیر دمای روزانه 33 ایستگاه بر حسب سلسیوس، طی 7 ماه سال (اکتبر تا آوریل 1971 -2010) بود. با رده بندی این داده ها در جداول روزانه برای هر ماه، پایین ترین مقدار دمای رخ داده طی هر روز برای مجموعه شهرها با تعریف «رکورد سرما» تعیین شد. بررسی فراوانی شهرهای رکورددار سرما در ایران نشان داد، از میان 33 شهر برگزیده، در نیمه باختری ایران زنجان و در نیمه خاوری ایران مشهد به ترتیب بالاترین فراوانی رکوردداری سرما را داشته اند. همچنین روندیابی داده ها نشان داد که هماهنگ با گرمایش جهانی، فراوانی شهرهای رکورددار سرما در ایران به کندی رو به کاهش است.همچنین الگوهای همدید طراحی شده برای محدوده اقیانوس اتلس تا میانه اقیانوس آرام در تراز 1000 ه . پ. نشان داد که هرگاه کانون های پرفشار سیبری در سرزمین میان دریاچه بایکال و دریاچه بالخاش (در باختر بامه مغولستان) گروه گرایی نشان دهند؛ می توان رخداد پایین ترین دما را در شهرهای ایران هشدار داد. نتایج نهایی تحقیق مشخص کرد که به ترتیب کوه های آلتایی در آسیای میانه، بامه پامیر و رشته کوه سلیمان پاکستان در هدایت جریان خزنده هوای سرد از باختر مغولستان به ایران و وقوع رکورد سرما در شهرهای مشهد و تربت حیدریه اثرگذارند.